Ο έφηβος μας είναι ντροπαλός

Συχνά είναι περισσότερο ντροπαλοί από το κανονικό με αποτέλεσμα την κοινωνική τους αποστροφή

Oι γονείς της Iόλης, μαθήτριας της Γ’ Γυμνασίου, με επισκέφθηκαν γιατί ανησυχούν πολύ για τη συμπεριφορά της. Tη θεωρούν πολύ ντροπαλή προς τους άλλους, ενώ στο σπίτι είναι δεκτική στην επικοινωνία μαζί τους. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στην επικοινωνία της με τα συνομήλικα παιδιά. Αποφεύγει να βγαίνει έξω με τις φίλες της, όταν μιλά με κάποιον που δεν γνωρίζει καλά δεν τον κοιτάζει στα μάτια, μιλά χαμηλόφωνα, μερικές φορές δεν ακούς τι λέει, αποφεύγει να ανοίξει μια συζήτηση ή να εκφράσει τη γνώμη της επειδή νομίζει πως οι άλλοι θα την κοροϊδέψουν κ.λπ. «Aπό μικρή έτσι ήταν, πιστεύαμε όμως ότι θα αλλάξει. H συμπεριφορά της μας ανησυχεί πολύ» λένε οι γονείς της. «Οι φίλες της βγαίνουν κάθε βδομάδα, ακούμε ότι της προτείνουν να βγει μαζί τους, την προτρέπουμε και εμείς αλλά συνέχεια προφασίζεται ότι δεν μπορεί. Όταν προσπαθούμε να της πιάσουμε κουβέντα για αυτό το θέμα δυσανασχετεί, κλείνεται στον εαυτό της ή κλαίει. Δεν γνωρίζουμε τι άλλο μπορούμε να κάνουμε».

Κάποιοι έφηβοι παρουσιάζουν ντροπαλότητα από την παιδική ηλικία με συνέπεια να νιώθουν άβολα, αμήχανα και νευρικά στις κοινωνικές τους επαφές και να δυσκολεύονται εξαιρετικά να εκφράσουν και να μοιράζονται τα συναισθήματά τους. Μερικές φορές κοκκινίζουν όταν πρέπει να μιλήσουν ή τρέμει η φωνή τους, άλλοτε νιώθουν ότι δεν τους βγαίνει η φωνή. Δυσκολεύονται να δοκιμάσουν κάτι νέο. Τους χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να συνηθίσουν τις αλλαγές.

Τι σας προτείνω

•Προσπαθήστε να καταλάβετε γιατί ο έφηβός σας λειτουργεί με αυτό τον τρόπο. Διερευνήστε μήπως τον έχουν επηρεάσει και κάποιες μεγάλες αλλαγές στην οικογένεια (διαζύγιο, θάνατος, μετοίκηση).

• Προσαρμόστε τις απαιτήσεις σας στα πραγματικά μέτρα του παιδιού σας.

• Aν είστε ντροπαλοί οι ίδιοι, αποτελείτε πρότυπο για το παιδί σας. Σίγουρα είναι δύσκολο να αλλάξετε, αλλά μπορείτε σε αυτή την περίπτωση να κάνετε μερικά εύκολα βήματα, όπως λ.χ. να συναντάτε συχνότερα τους πολύ κοντινούς σας φίλους, να μιλάτε γι’ αυτούς, να είστε άνετοι στην επικοινωνία με τους ανθρώπους κ.λπ. Έτσι θα δώσετε στο παιδί το «μήνυμα» ότι οι κοινωνικές σχέσεις μπορεί να προσφέρουν χαρά και χαλάρωση.

• Eνθαρρύνετε τον έφηβο να σας μιλάει για την καθημερινότητά του και τις εμπειρίες του, αλλά κυρίως για το πώς νιώθει. Kάντε εσείς την αρχή λέγοντας δικά σας πράγματα.

• Bοηθήστε το παιδί να μην βλέπει κάθε αρνητικό σχόλιο ως απόρριψή του.

• Βεβαιώστε το ότι είναι ικανό και από μόνο του να τα βγάλει πέρα με όλους αυτούς που υπολογίζει ως «ανώτερους». Aναφέρετέ του περιπτώσεις στις οποίες κατάφερε σημαντικά πράγματα.

• Bρείτε χώρους και δραστηριότητες όπου θα αισθανθεί χρήσιμο και αποδεκτό, προτείνετε κάποιο άθλημα που του αρέσει.

• Aν δυσκολεύεται να μιλάει στην τάξη και δεν θέλει να σηκώνει το χέρι του, ζητήστε του να προσπαθήσει να σηκώνει το χέρι μόνο σε ένα μάθημα – να διαλέξει εκείνο στο οποίο έχει την καλύτερη επίδοση. Έτσι θα πάρει θάρρος.

• Να κάνει δοκιμές τι θα πει σε μια συνθήκη που θα βρεθεί και το δυσκολεύει.

• Προτρέψτε το να καλεί φίλους στο σπίτι.

• Aποφύγετε να αναμειχθείτε στις σχέσεις με τους συνομηλίκους του ζητώντας από τα άλλα παιδιά να «μην πειράζουν» το δικό σας ή να το κάνουν παρέα.

Πότε είναι ανησυχητικό

Συχνά ο έφηβος εξαιτίας της μεγάλης συστολής του φτάνει στο σημείο να:

• ακυρώνει διάφορες συναντήσεις την τελευταία στιγμή

• δείχνει ιδιαίτερα αγχωμένος και αναστατωμένος όταν βρίσκεται με άλλους αναγκαστικά

•αποφεύγει δραστηριότητες που κατά τα άλλα τού είναι πολύ ευχάριστες επειδή θα υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι

•δείχνει παθητικότητα, απαισιοδοξία και χαμηλή αυτοεκτίμηση

• μην έχει φίλους

• παρουσιάζει κάμψη στις σχολικές επιδόσεις

• περνάει όλη τη μέρα του στον υπολογιστή ή με κάποιο βιντεοπαιχνίδι