Γονείς σε δράση

Μάιος 2011

Από την Αλεξάνδρα Καππάτου Ψυχολόγο – Παιδοψυχολόγο

Το παιχνίδι στη φύση έχει εξαιρετικά μεγάλη αξία για τα παιδιά και ειδικά εκείνα που μεγαλώνουν στα αστικά κέντρα!

Eνστικτώδης παρόρμηση, η οποία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη σωματική, ψυχοπνευματική, κοινωνική ανάπτυξη, στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του, το παιχνίδι αποτελεί παρακαταθήκη και για την ενήλικη ζωή του παιδιού. Το παιδί παίζει, όπου και αν βρίσκεται, και με ό,τι βρει, ακόμη και με υλικά ή αντικείμενα που ούτε καν διανοούμαστε ότι θα του κινήσουν το ενδιαφέρον. Πολλοί γονείς επιλέγουν να πηγαίνουν το παιδί τους σε κάποιον φίλο, στην παιδική χαρά ή ακόμη και σε παιδότοπο, που αρέσει ιδιαίτερα στα παιδιά, καθώς μπορούν και συνυπάρχουν με άλλα παιδάκια, σε τεράστια, τρισδιάστατα φουσκωτά παιχνίδια! Παρότι τα παιδιά διασκεδάζουν αρκετά σε τέτοιου είδους χώρους, ωστόσο αυτοί δεν υποκαθιστούν το ελεύθερο παιχνίδι στη φύση που παλαιότερες γενιές είχαν τη δυνατότητα να έχουν. Δυστυχώς, όμως, οι ρυθμοί της σύγχρονης ζωής δεν επιτρέπουν στους γονείς που ζουν στα αστικά κέντρα να πηγαίνουν συχνά στο ύπαιθρο, ώστε να παρέχουν στα παιδιά τους το δώρο του παιχνιδιού στη φύση.
Ακόμη όμως κι αν καταφεύγουν στο κοντινότερο πάρκο, δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά να έρθουν πιο κοντά σε έναν φυσικότερο τρόπο ζωής. Ο άνθρωπος είναι ένα κομμάτι της φύσης, γι’ αυτό και τα παιδιά πρέπει να έρχονται συχνά σε επαφή με αυτή. Τα ερεθίσματα που δέχονται τα παιδιά από τη φύση τα υποστηρίζει να μεγαλώσουν φυσιολογικά και με ισορροπία με το περιβάλλον, που θα τα συνοδεύει σε όλη τους τη ζωή.

Τα… οφέλη της φύσης!
Το ελεύθερο παιχνίδι αποτελεί μια σημαντική δραστηριότητα στη ζωή του παιδιού, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη συγκρότηση της προσωπικότητάς του. Συμβάλλει καθοριστικά στην απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων και στην κοινωνική του προσαρμογή και συμμετοχή. Γι’ αυτό θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο παιχνίδι, γιατί δεν αποτελεί μια απλή λειτουργία στη ζωή του παιδιού, αλλά καθοδηγεί την ανάπτυξή του. Πόσο σημαντικό όμως είναι το παιχνίδι στη φύση; Τα οφέλη της επαφής του παιδιού με τη φύση
μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:
_ Δίνει στο παιδί μια ημαντική αίσθηση ελευθερίας.
_ Του μαθαίνει για τη φυσική εξωτερική πραγματικότητα.
_ Του παρέχει ποικιλία από εικόνες και ερεθίσματα.
_ Το βοηθά να ξεφεύγει από το βεβαρημένο του πρόγραμμα (εάν πρόκειται για παιδί που πηγαίνει σχολείο).
_ Το βοηθά να κατανοήσει καλύτερα τους νόμους της φύσης και έτσι να προχωρήσει σε μαθήματα όπως η φυσική ή τα μαθηματικά.
_ Εξελίσσει τις αισθήσεις του, αφού μαθαίνει να οσμίζεται, να ακούει και να παρατηρεί καλύτερα.
_ Εξελίσσει τη φαντασία του.
_ Διοχετεύει την ενεργητικότητα ενώ καλλιεργεί και τη σωματική δύναμη του παιδιού.

Δραστηριότητες στη φύση
Όσο άνετη ζωή και εάν παρέχετε στο παιδί σας, το αγαθό εκείνο που ονομάζεται φύση δεν μπορεί να αντικατασταθεί με κανένα άλλο. Οι εξορμήσεις στη φύση τα Σαββατοκύριακα θα πρέπει να μπουν στο πρόγραμμά σας, με εκδρομές στο βουνό, στη θάλασσα και οπουδήποτε εσείς νομίζετε ότι μπορείτε να φέρετε το παιδί σας σε επαφή με τη φύση, ώστε να χαλαρώσετε οικογενειακώς.
Υπάρχουν δραστηριότητες που μπορούν και ενδυναμώνουν τη σχέση του παιδιού με τη φύση, όπως:
_ Μαζέψτε κοχύλια και πετρούλες από μια παραλία και φτιάξτε κολάζ ή κορνίζες.
_ Δώστε στο παιδί σας ένα μεγε- θυντικό φακό για να παρατηρήσει ακόμη και τα φύλλα από μια γλάστρα που έχετε στο μπαλκόνι. Εάν έχετε κήπο, δείξτε του τα… έντομα.
_ Κάντε οικογενειακά πικνίκ.
_ Μαζέψετε λουλούδια από κάποιο γειτονικό οικόπεδο ή από ένα κοντινό δασάκι. Βοηθήστε το παιδί σας να φτιάξει ένα φυτολόγιο συλλέγοντας φύλλα και άνθη από δέντρα και φυτά που θα εντοπίσετε.
_ Χαρίστε του μια φωτογραφική μηχανή και ενθαρρύνετέ το να φωτογραφίζει τοπία.
_ Αφήστε το να περιεργαστεί μια μυρμηγκοφωλιά.
_ Ξαπλώστε κάτω από ένα δέντρο και αφουγκραστείτε τους ήχους της φύσης. Αντίστοιχα μπορείτε να το κάνετε σε μια παραλία.
_ Παίξτε μπάλα, κυνηγητό, κρυφτό πίσω από τα δέντρα ή ακόμη και στην παραλία.
_ Ακόμη και σε κοντινά πάρκα που υπάρχουν στην πόλη, περπατήστε, κάντε ποδήλατο με τα παιδιά, αλλά και εξερευνήστε…

Για το παιδί το παιχνίδι είναι:
_ Δικαίωμά του
_ Ζωτική ανάγκη
_ Εμπειρίες, συναίσθημα
_ Χαρούμενη έκφραση ζωής
_ Κέφι
_ Δημιουργικότητα
_ Διάθεση
_ Επικοινωνία