Υπερτετραπλάσιος ο κίνδυνος
Τα υπνωτικά χάπια είναι μια από τις πλέον επικερδής κατηγορίες φαρμάκων παγκοσμίως
Αυξημένο κίνδυνο θανάτου και καρκίνου συνεπάγεται η συχνή χρήση υπνωτικών χαπιών, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο BMJ Open.
Ερευνητές, με επικεφαλής τον Δρ Ντάνιελ Κρίπκε του Κέντρου Ύπνου «Viterbi» της Κλινικής Scripps στην Καλιφόρνια, εκτιμούν ότι ο κίνδυνος θανάτου είναι αυξημένος κατά 4,6 φορές για τους τακτικούς χρήστες υπνωτικών χαπιών, μια από τις πιο επικερδείς κατηγορίες σκευασμάτων της παγκόσμιας φαρμακοβιομηχανίας.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι τα υπνωτικά χάπια είναι επικίνδυνα για την υγεία και μπορεί να προκαλέσουν θάνατο, αυξάνοντας τις πιθανότητες για καρκίνο, καρδιακές και άλλες παθήσεις», δήλωσε ο Δρ Κρίπκε, ο οποίος, μαζί με τους συνεργάτες του, μελέτησε τις επιπτώσεις οκτώ από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα υπνωτικά χάπια, μεταξύ των οποίων και μερικά που θεωρούνται ασφαλέστερα, επειδή έχουν μικρότερη διάρκεια δράσης σε σχέση με τα παλαιότερα. Τα υπνωτικά περιλάμβαναν βενζοδιαζεπίνες, μη-βενζοδιαζεπίνες, βαρβιτουρικά, ηρεμιστικά κ.α.
Οι ερευνητές επί δυόμισι έτη σύγκριναν τους τακτικούς χρήστες υπνωτικών χαπιών με ομάδα ατόμων που δεν έκαναν χρήση τέτοιων χαπιών ενώ είχαν παρόμοια κατάσταση υγείας, ηλικία (όλοι άνω των 18 ετών και με μέση ηλικία 54 ετών) και φύλο.
Η μελέτη κάλυψε περίπου 34.000 άτομα, από τους οποίους οι 10.500 ήταν χρήστες υπνωτικών.
Διαπιστώθηκε ότι ακόμα και όσοι έπαιρναν μόνο ένα έως 18 υπνωτικά χάπια το χρόνο, είχαν αυξημένο κίνδυνο κατά 3,6 φορές (κατά μέσο όρο) για πρόωρο θάνατο. Όσοι έπαιρναν μεταξύ 18 και 132 χαπιών ετησίως, είχαν υπερτετραπλάσιο κίνδυνο θανάτου και όσοι έπαιρναν πάνω από 132 υπνωτικά το χρόνο, είχαν πάνω από πέντε φορές μεγαλύτερο κίνδυνο.
Το ποσοστό νέων καρκίνων ήταν κατά 35% υψηλότερο σε όσους έπαιρναν τουλάχιστον 132 χάπια το χρόνο (δηλαδή περίπου ένα ανά τριήμερο) σε σχέση με όσους δεν έπαιρναν καθόλου υπνωτικά.
Προηγούμενες μελέτες επίσης είχαν εντοπίσει σχέση ανάμεσα στην χρήση υπνωτικών και καρκίνου.
Οι ερευνητές τόνισαν ότι η μελέτη δεν αποδεικνύει πως τα υπνωτικά είναι η βασική αιτία για τους περισσότερους θανάτους, καθώς μπορεί να υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, που να δικαιολογούν τον αυξημένο κίνδυνο. Επεσήμαναν όμως την ανάγκη να γίνουν περαιτέρω έρευνες πάνω στο ζήτημα, που αφορά πολλούς ανθρώπους.
Ο ερευνητής Λόρενς Κλάιν δήλωσε πάντως ότι οι γιατροί καλά θα έκαναν να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις για το πρόβλημα της έλλειψης ύπνου, όπως ψυχολογική συμβουλευτική θεραπεία, τεχνικές χαλάρωσης κ.α.
Οι επιστήμονες όμως επεσήμαναν ότι οι ασθενείς θα πρέπει πρώτα να συνεννοηθούν με τον γιατρό τους και να μην σταματήσουν μόνοι τους να λαμβάνουν υπνωτικά που τους έχει συνταγογραφήσει κάποιος ειδικός.
Στις ΗΠΑ εκτιμάται ότι έως το 10% του ενήλικου πληθυσμού παίρνουν υπνωτικά κατά καιρούς και οι ερευνητές υπολογίζουν ότι τα χάπια αυτά μπορεί να σχετίζονται με 320.000 έως 507.000 επιπλέον θανάτους ανά έτος. Σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης εκτιμάται ότι το ποσοστό των χρηστών είναι ακόμα μεγαλύτερο.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι, πέρα από τον καρκίνο (κυρίως αίματος, πνευμόνων, εντέρου και προστάτη), που τα υπνωτικά ίσως μειώνουν το προσδόκιμο επιβίωσης. Μπορεί να αυξήσουν την κατάθλιψη και την τάση αυτοκτονίας ή μπορεί να αμβλύνουν τις νοητικές και κινητικές αντιδράσεις του οδηγού αυξάνοντας την πιθανότητα δυστυχήματος. Ακόμα, είναι πιθανό να επιφέρουν καρδιακή δυσλειτουργία ή να προκαλέσουν αυξημένα προβλήματα στον οισοφάγο και στο στομάχι.
health.in.gr, ΑΠΕ