Στην εφηβεία ο ερωτισμός μπαίνει στην καθημερινότητα των παιδιών, τα αναστατώνει και επηρεάζει όλο το 24ωρό τους.

Ο έφηβος μπορεί να διεγείρεται κυριολεκτικά με το παραμικρό ερέθισμα – με μια φωτογραφία, μια σκέψη, μια περαστική εικόνα στη διαφήμιση ενός τρόλεϊ. H επαφή με το σώμα του αυξάνει και επικεντρώνεται στα γεννητικά όργανα ή στα γενετήσια χαρακτηριστικά του.

Αντισύλληψη και σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα

• Μιλήστε στο παιδί σας για την ερωτική πράξη από την ηλικία περίπου των 10-11 ετών και σταδιακά να το ενημερώνετε για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα καθώς και για τους τρόπους αντισύλληψης.

• Εξηγήστε με εικόνες και σχεδιαγράμματα βιβλίων την ανατομία των γεννητικών οργάνων και των δύο φύλων, καθώς και τη φυσιολογία της ερωτικής πράξης.

• Αναλύστε τις βασικές αρχές στη μετάδοση ασθενειών. Προσέξτε μιλώντας για όλα αυτά να μην τρομάξετε το αγόρι ή το κορίτσι σας. Eνημερώστε το χωρίς να του προκαλέσετε αποστροφή ή φόβο για το σεξ.

• Δώστε όμως να καταλάβει ότι κάποιοι ιοί και μικρόβια μεταδίδονται ακόμα και με την απλή επαφή του πέους με τις εξωτερικές περιοχές των γεννητικών οργάνων. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η χρήση του προφυλακτικού από την αρχή της σεξουαλικής πράξης. Να ενημερωθεί το αγόρι πώς ακριβώς να το φορά, την ημερομηνία λήξης του κ.ά.

• Aναφέρετε στο κορίτσι ή στο αγόρι τα βασικά συμπτώματα των ασθενειών που μεταδίδονται με την ερωτική επαφή και τονίστε ότι η πιο σοβαρή, το AIDS, δεν έχει κανένα σύμπτωμα τους πρώτους μήνες ή συχνά και τα πρώτα χρόνια. Μιλήστε όμως και για τους ιούς που προκαλούν ηπατίτιδες, για τα χλαμύδια, τον έρπητα, τη γονόρροια κ.ά.

• Το αγόρι πρέπει να καταλάβει ότι μετά την πρώτη εκσπερμάτιση στο πέος μένουν υπολείμματα σπέρματος. Kατά συνέπεια, αν ακολουθήσει δεύτερη επαφή χωρίς προφυλακτικό από την αρχή, το σπέρμα από την προηγούμενη εκσπερμάτιση μπορεί να γονιμοποιήσει το ωάριο του κοριτσιού χωρίς το αγόρι να εκσπερματίσει ποτέ μέσα στον κόλπο. Aυτές οι «λεπτομέρειες» θα αποτρέψουν ατυχήματα αλλά και απογοητεύσεις.

• Δώστε στον γιο ή στην κόρη σας να καταλάβει ότι τα προφυλακτικά μερικές φορές αποδεικνύονται επισφαλή, δηλαδή σπάνε. Αν δύο έφηβοι αποκτήσουν σταθερές ερωτικές επαφές, ίσως είναι σκόπιμο το κορίτσι να παίρνει και αντισυλληπτικά –αφού βέβαια συμβουλευτεί τον γυναικολόγο της–, δηλαδή να μην περιορίζονται στη χρήση προφυλακτικών αλλά να έχουν και δεύτερη δικλείδα ασφαλείας για να αποφευχθεί κάποια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.

• Kαλό είναι να έχει γίνει κατανοητό ότι το αντισυλληπτικό δεν προστατεύει το κορίτσι ή το αγόρι από μεταδιδόμενες ασθένειες και ότι είναι σκόπιμο να μην έχει ερωτικές επαφές χωρίς προφυλακτικό, ακόμα κι αν η συγκεκριμένη σχέση διαρκεί αρκετούς μήνες. Δυστυχώς, δεν μπορεί ποτέ κάποιος να γνωρίζει τους προηγούμενους ερωτικούς συντρόφους του άλλου, αλλά ούτε και να αποκλείσει την πιθανότητα το παιδί αυτό να έχει μια παράλληλη σχέση ή μια ευκαιριακή επαφή με άλλο άτομο.

• Aν το παιδί σας ή το ταίρι του παρουσιάσει κάποια συμπτώματα στο αναπαραγωγικό του σύστημα, απευθυνθείτε σε γιατρό. Oι μύκητες, για παράδειγμα, δεν προκαλούν σοβαρά συμπτώματα στα αντρικά γεννητικά όργανα. Έτσι, πολλές φορές τα αγόρια είτε δεν τους αντιλαμβάνονται είτε δεν ενδιαφέρονται για τη θεραπεία τους. Mε αυτή την αμέλεια όμως ξαναμολύνουν το κορίτσι, που ίσως έχει ήδη ολοκληρώσει τη θεραπεία του.

• Tα κορίτσια πρέπει να γνωρίζουν επίσης ότι δεν μπορούν να στηρίζονται στον κύκλο των 28 ημερών ως αντισυλληπτική μέθοδο, να υπολογίζουν δηλαδή πότε περίπου είναι η επίφοβη 14η ημέρα. Πέραν του ότι αυτή η μέθοδος δεν αποκλείει τις ασθένειες, είναι και ιδιαίτερα επισφαλής για την αντισύλληψη. O λόγος είναι ότι ειδικά στην εφηβεία ο κύκλος έχει μεγάλη αστάθεια και έτσι κανένα κορίτσι δεν μπορεί να υπολογίσει με σιγουριά τις γόνιμες ημέρες.

• Στη χώρα μας κυκλοφορεί το εμβόλιο για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) και αποτελεί τον πιο ασφαλή τρόπο προστασίας από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας καθώς και από τα κονδυλώματα σε άνδρες και γυναίκες. Το εμβόλιο αυτό συστήνεται να γίνεται σε όλα τα κορίτσια ηλικίας 12-15 ετών, καθώς και σε νέες γυναίκες ηλικίας 15-26 ετών αν δεν έχουν εμβολιαστεί πριν. Συμβουλευτείτε τον γυναικολόγο σας.