Ιδρύθηκε στις ΗΠΑ το πρώτο κέντρο απεξάρτησης για εθισμένους χρήστες
Την Πρωτοχρονιά του 2007 ο Αμερικανός Ράιαν βαν Κλιβ, πατέρας δύο παιδιών, επιτυχημένος συγγραφέας και ακαδημαϊκός, προσπάθησε να αυτοκτονήσει. Είχε μόλις απολυθεί από το επιφανές αμερικανικό πανεπιστήμιο όπου εργαζόταν λόγω του εθισμού του στο Internet. Περνούσε ως και 80 ώρες την εβδομάδα παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια, παραμελώντας τόσο την οικογένεια όσο και τους φίλους του. «Είχα εθιστεί τόσο πολύ που δεν μπορούσα να καταλάβω πώς έφτασα σ’ αυτό το σημείο. Δεν μπορείς να σταματήσεις όσο και να το θέλεις» δήλωσε, προσθέτοντας ότι «το χειρότερο είναι πως οι περισσότεροι δεν σε παίρνουν στα σοβαρά».
Για τέτοιους ασθενείς ιδρύθηκε το πρώτο στις ΗΠΑ κέντρο αποτοξίνωσης από τον εθισμό στο Internet, στην πόλη Μπράντφορντ της Πενσιλβάνια. Οι περισσότεροι εθισμένοι χρήστες ασχολούνται κυρίως με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και λιγότερο με τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, τις ηλεκτρονικές αγορές ή την πορνογραφία.
«Μελετώ τον εθισμό στο Internet από το 1994» αναφέρει η Κίμπερλι Γιανγκ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Bonaventure, η ψυχολόγος που δημιούργησε το πρόγραμμα του Μπράντφορντ. Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να φιλοξενεί τέσσερις ασθενείς κάθε φορά, οι οποίοι θα ξεκινούν και θα ολοκληρώνουν τη θεραπεία τους μαζί. Η παραμονή τους στο κέντρο θα διαρκεί 10 ημέρες και θα ξεκινάει με μια 72ωρη αποτοξίνωση από κάθε είδους τεχνολογία, την οποία θα ακολουθεί ενδελεχής ψυχανάλυση. Καθώς ο εθισμός στο Internet δεν αναγνωρίζεται ως ψυχική ασθένεια από την Αμερικανική Ψυχιατρική Eνωση, τα ασφαλιστικά ταμεία δεν καλύπτουν τα εξαιρετικά υψηλά έξοδα νοσηλείας: 1.400 ευρώ την ημέρα, 14.000 ευρώ το δεκαήμερο.
Η Γιανγκ και ο καθηγητής Ρότζερ Λαρός, επικεφαλής του Ψυχιατρικού Τμήματος της κλινικής του Μπράντφορντ, αναμένει τα ίδια συμπτώματα στέρησης που αντιμετωπίζουν και οι χρήστες σκληρών ναρκωτικών. Μερικοί ασθενείς θα χρειαστούν φαρμακευτική αγωγή προκειμένου να αντεπεξέλθουν στην αποτοξίνωση.
«Είμαστε πολύ πίσω σε σχέση με τις άλλες χώρες σχετικά με την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η Κίνα, η Κορέα και η Ταϊβάν έχουν ήδη κέντρα απεξάρτησης. Στις ΗΠΑ οι άνθρωποι που χρειάζονται θεραπεία δεν έχουν πού να απευθυνθούν» λέει η Γιανγκ.
Ο καθηγητής και επικεφαλής της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Ενωσης Αλεν Φράνσις θεωρεί ότι η έρευνα σχετικά με αυτόν τον τομέα δεν είναι αρκετή. «Η γραμμή που διαχωρίζει τον εθισμό από τη χρήση για ψυχαγωγικούς λόγους είναι πολύ λεπτή. Μερικοί άνθρωποι περνούν δέκα ώρες την ημέρα μπροστά σε μια οθόνη, παραμελούν τη σύντροφο και τη δουλειά τους, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι εθισμένοι. Εθισμός σημαίνει ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο μοτίβο συμπεριφοράς που δεν ελέγχει το ίδιο το άτομο» εξηγεί.
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι με την ενασχόληση με το Internet στο μυαλό του εθισμένου ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται όταν ένας αλκοολικός ή χρήστης ναρκωτικών παίρνει τη δόση του. Ο εθισμένος αναζητεί την έκρηξη ντοπαμίνης, της γνωστής νευροδιαβιβαστικής ουσίας που σχετίζεται με το αίσθημα της ικανοποίησης και της απόλαυσης. «Αυτό διαχωρίζει την εξάρτηση από μια κακή συνήθεια» λέει ο Λαρός.
Τα πέντε στάδια του εθισμού
Ο εθισμός στο Internet αποτελείται από πέντε βασικά στάδια. Αρχικά το Internet γίνεται η πιο σημαντική ενασχόληση στη ζωή του ατόμου επηρεάζοντας τα συναισθήματα, τη συμπεριφορά και τις σκέψεις του. Στη συνέχεια η ψυχολογία του ατόμου «τονώνεται» μέσα από τη χρήση του Internet. Κατόπιν το άτομο αποζητεί αυτό το ευχάριστο συναίσθημα και αρχίζει να περνάει όλο και περισσότερο χρόνο στο Internet προκειμένου να το βιώνει όλο και πιο συχνά. Στην προσπάθειά του να διακόψει ξαφνικά την ενασχόληση με το Internet το άτομο αντιμετωπίζει ψυχολογική ή ακόμη και σωματική δυσφορία. Το τελευταίο στάδιο είναι αυτό της υποτροπής καθώς το άτομο τείνει να επιστρέφει σε αυτόν τον τρόπο συμπεριφοράς ακόμη και έπειτα από πολλά χρόνια αποχής ή αυτοελέγχου.
Τέτοιου είδους συμπεριφορές συνήθως οφείλονται σε άλλες αιτίες, όπως ελλειμματική προσοχή και χρόνιο άγχος, όπως στην περίπτωση του Κέβιν Ρόμπερτς, ο οποίος βρίσκεται σε φάση απεξάρτησης. Φίλοι του που είχαν αντιμετωπίσει πρόβλημα αλκοολισμού ήταν αυτοί που κατάλαβαν ότι η μανιώδης ενασχόλησή του με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια είχε αγγίξει τα όρια του εθισμού. Ωσπου να σταματήσει να παίζει είχε πλέον χάσει αρκετούς πελάτες και – το σημαντικότερο – την επαγγελματική υπόληψή του, κάτι που ίσως να μην καταφέρει να ξανακερδίσει.
«Τελικά κατάφερα να σταματήσω καθώς η ευχαρίστηση γινόταν όλο και λιγότερη, μολονότι έπαιζα όλο και περισσότερη ώρα» λέει. Ο Ρόμπερτς συμμετείχε και σε ομάδα υποστήριξης για άτομα εθισμένα στη χρήση του Internet.
Το Βήμα