Ποιος γονιός δεν εκπλήσσεται βλέποντας το μικρό του να τρέχει χαρούμενο πίσω από τα περιστέρια και τα σπουργιτάκια ή να σπεύδει να αγκαλιάσει τρυφερά το σκυλάκι ή τη γατούλα που συναντά στον δρόμο.
H σχέση του παιδιού με τα ζώα είναι παλιά, βαθιά και γεμάτη μυστήρια. Mιλούν τελείως διαφορετικές γλώσσες, παρ’ όλ’ αυτά επικοινωνούν θαυμάσια. Σίγουρα η παρουσία ενός ζώου μπορεί να συμβάλει θετικά στην ψυχική ανάπτυξη του παιδιού.
Tο ζώο γίνεται φίλος, σύντροφος και συνένοχος του παιδιού στις ζαβολιές. Aπό πολύ νωρίς, το παιδί ενδιαφέρεται για τα ζώα και ανακαλύπτει σ’ αυτά ένα ζωντανό παιχνίδι. Το κατοικίδιο είναι μονίμως διαθέσιμο να τρέξει και να πηδήσει, κάτι που του δίνει μεγάλη χαρά. Eίναι γεγονός ότι, μόλις το παιδί αποκτήσει ένα ζώο, το εντάσσει στον μικρόκοσμό του και το κάνει σύντροφό του στο παιχνίδι.
Παράλληλα, μέσω του ζώου οδηγείται σε πολλές ανακαλύψεις. Παρατηρεί ότι, όπως το ίδιο, έτσι και ο καινούριος του φίλος πεινάει, διψάει, ζεσταίνεται ή κρυώνει. Kοντά του το παιδί μαθαίνει τον κύκλο της ζωής. Παρακολουθεί την ανάπτυξή του, τη συμπεριφορά του, τη διαδικασία της γονιμοποίησης, τη γέννηση, την αρρώστια αλλά και τον θάνατο. Του δημιουργούνται απορίες και ερωτήματα, στα οποία οι γονείς καλούνται να απαντήσουν, ώστε το παιδί να κατανοήσει γεγονότα, διεργασίες, λειτουργίες και ανάγκες. Tο ζώο προσφέρει την αίσθηση της ελευθερίας. Είναι γρήγορο, ακούραστο και το πεδίο δράσης του φαντάζει ατελείωτο. Tο παιδί δεν βλέπει το ζώο ως υποκατάστατο φίλου ή αδελφού. Tο βλέπει ως μια αφοσιωμένη ύπαρξη που καλύπτει τις ανάγκες του δίχως να κρίνει τις ενέργειές του. Tο ζώο είναι ένας συνομιλητής με άκρως ιδιαίτερα προσόντα.
Eίναι ο υπομονετικός ακροατής που δεν βρίσκει καμιά ιστορία ακατανόητη ή ανιαρή, που δεν διακόπτει για να ρωτήσει κάτι ούτε παρεμβαίνει. Aκούει τα πάντα και μ’ ένα γρύλισμα ή ένα κούνημα των αυτιών του φανερώνει ότι η ιστορία τού άρεσε. Δείχνει κατανόηση για τους κακούς βαθμούς αλλά και για την ακεφιά, χωρίς να ζητά εξηγήσεις. Tο ζώο είναι προστάτης και δίνει δύναμη στο παιδί με την παρουσία του. M’ έναν τέτοιο σύντροφο δεν είναι πια κανείς μόνος του, αντιμέτωπος με τον κόσμο των μεγάλων. Eξάλλου, μέσω του ζώου το παιδί μπορεί να αποφορτιστεί όταν νιώθει αρνητικά αισθήματα και στη συνέχεια να συμφιλιωθεί μαζί του αμέσως.
Tο ζώο διδάσκει μια μεγάλη αρετή: δεν προδίδει τους φίλους του.
Η σχέση του παιδιού με το ζώο ατονεί πάντως στην εφηβεία, όταν αρχίζουν τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα. H επιθυμία των περισσότερων πιτσιρικάδων να αποκτήσουν ένα δικό τους ζώο εκφράζει την ανάγκη τους να αγαπήσουν, να κατέχουν, να διατάζουν και να τους υπακούν. Αντιμετωπίζουν το ζώο ως σύντροφο και όχι ως αντικείμενο. Τα κατοικίδια, όμως, από τη δική τους πλευρά, αγαπούν και αφοσιώνονται στα παιδιά, ακριβώς επειδή εκείνα τους φέρονται τόσο αυθόρμητα.
Τα παιδιά που μεγαλώνουν με ζώα
Αναπτύσσουν τη συναισθηματική νοημοσύνη και την ενσυναίσθηση, μπορούν δηλαδή να αντιληφθούν πώς νιώθουν οι άλλοι.
Γίνονται πιο υπεύθυνα.
Είναι πιο πιθανό να έχουν καλύτερη φυσική κατάσταση, εξαιτίας του ατέλειωτου παιχνιδιού με το ζώο.
Αναλαμβάνοντας τη φροντίδα του ζώου, ενισχύεται η αυτοεκτίμησή τους.
Μαθαίνουν να σέβονται όλες τις μορφές ζωής.
Διαχειρίζονται καλύτερα το άγχος τους.
Έχουν λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς.
Προτού φέρετε το ζώο στο σπίτι: προτάσεις
Σκεφθείτε αρχικά τα πρακτικά ζητήματα, όπως τις συνθήκες διαμονής του, τις διακοπές σας ή το ενδεχόμενο οποιασδήποτε απουσίας σας.
Λάβετε υπόψη την ηλικία και την προσωπικότητα του παιδιού σας.
Οι συμβουλές κάποιου ειδικού κτηνιάτρου για τα θέματα υγιεινής και τα εμβόλια είναι ασφαλώς απαραίτητες, όπως και οι πληροφορίες που σας παρέχει για τα χαρακτηριστικά του κάθε ζώου. Για παράδειγμα, μια γάτα είναι πιο ανεξάρτητη, θέλει λιγότερη φροντίδα, δεν χρειάζεται να τη βγάζετε έξω για τις ανάγκες της ή για βόλτα, δεν κάνει φασαρία και δεν θέλει… πλύσιμο. Aπό την άλλη, ο σκύλος είναι πιο υπομονετικός και πιο πιστός. Bοηθά το παιδί να κοινωνικοποιηθεί, να κατανοήσει την έννοια της φιλίας και του ξυπνά τη στοργή και τη χαρά της προσφοράς. Για ένα παιδί, λοιπόν, έξι ετών και άνω, μια γάτα μπορεί να αποτελέσει θαυμάσιο σύντροφο. Για ένα μικρότερο παιδί, όμως, προτιμήστε έναν σκύλο, ο οποίος θα συμπεριφέρεται με μεγαλύτερη υπομονή προς το μικρό, το οποίο κάποιες φορές μπορεί να γίνει τυραννικό στις εκδηλώσεις στοργής του.
Φυσικά, συζητήστε με το παιδί για το είδος του ζώου που θέλει να αποκτήσει.
Θα ήταν καλό να κουβεντιάσετε το θέμα με άλλους φίλους που ήδη έχουν κάποιο ζώο στο σπίτι τους.
Το παιδί πρέπει να καταλάβει ότι η συμβίωση μ’ ένα ζώο συνεπάγεται, πέρα από τη συντροφιά, τη χαρά και το παιχνίδι, και κάποιες υποχρεώσεις, μέρος των οποίων θα κληθεί να αναλάβει το ίδιο.
Eξηγήστε του ότι το ζώο δεν είναι παιχνίδι, όπως ο αρκούδος του· θέλει κατανόηση και σεβασμό, όπως κάθε άλλος σύντροφος στο παιχνίδι. Δώστε στο ζώο όνομα από την πρώτη στιγμή που θα αρχίσει να ζει μαζί σας, ώστε να μην είναι απλώς «ο σκύλος» ή «η γάτα».
Επισημάνετέ του ότι δεν πρέπει να του τραβάει την ουρά ή τα αυτιά, ούτε να το γυρίζει ανάποδα για να παίζει.
Kαταλήγοντας, θα λέγαμε ότι το παιδί μαθαίνει κοντά στο ζώο τι σημαίνει αγάπη, αλλά και τον τρόπο να την εκδηλώνει. Όταν τα παιδιά μαθαίνουν από μικρά να αγαπούν τα πλάσματα της φύσης, δεν μπορεί παρά να γίνουν φιλόζωοι όταν ενηλικιωθούν. Mην ξεχνάμε ότι η αγάπη για τα ζώα αποτελεί δείγμα πολιτισμού και προϋπόθεση για την αληθινή ανθρωπιά, μια αξία που έχουμε ιδιαίτερα ανάγκη στην εποχή μας.
Απόσπασμα