Ίδια δεδομένα, διαφορετικό αποτέλεσμα
Είναι τελικά αλήθεια ότι η κάνναβη ξεκουτιαίνει; Προς το παρόν είναι δύσκολο να απαντήσει κανείς με βεβαιότητα.
Η βαριά χρήση κάνναβης στην εφηβεία οδηγεί σε μείωση της νοημοσύνης στη μέση ηλικία, έδειχνε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2011 και απασχόλησε πολλά ΜΜΕ. Τώρα, όμως, η επανεξέταση των ίδιων δεδομένων δείχνει να διαψεύδει το συμπέρασμα αποδίδοντας την έκπτωση των νοητικών ικανοτήτων σε κοινωνικούς παράγοντες.
Η περυσινή μελέτη δημοσιεύτηκε στην έγκριτη επιθεώρηση PNAS από ερευνητές του Πανεπιστημίου Duke της Βορείου Καρολίνας. Έδειχνε ότι η συστηματική χρήση κάνναβης -τέσσερις φορές την εβδομάδα ή περισσότερο -πριν από την ενηλικίωση οδηγεί αργότερα σε πτώση του δείκτη νοημοσύνης έως και κατά 8 μονάδες.
Οι συγγραφείς της μελέτης επικαλούνταν εξάλλου τρεις προηγούμενες μελέτες, οι οποίες έδειχναν την ίδια επίδραση. Σε αυτή την περίπτωση όμως η πτώση του IQ ήταν παροδική και εξαφανιζόταν μετά τη διακοπή της χρήσης κάνναβης.
Η έρευνα του Πανεπιστημίου Duke αμφισβητείται τώρα με νέα μελέτη στο PNAS. Όπως εξηγεί το Νature.com, οι ερευνητές του Κέντρου Οικονομικής Έρευνας Ragnar Frisch στο Όσλο έτρεξαν προσομοιώσεις που έδειξαν ότι η πτώση του IQ συνδέεται μόνο έμμεσα με την κάνναβη χωρίς να υπάρχει αιτιακή σχέση.
Η νορβηγική ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε το ίδιο σετ δεδομένων με τη μελέτη του 2011: στοιχεία από την μεγάλη μελέτη Dunedin στη Νέα Ζηλανδία, η οποία παρακολουθεί περισσότερα από 1.000 άτομα που γεννήθηκαν τη διετία 1972-73.
Οι μελέτες αυτού του είδους, οι οποίες παρακολουθούν για πολλά χρόνια κλειστές ομάδες του πληθυσμού, είναι γενικά αξιόπιστες ωστόσο μπορούν σε ορισμένες περιπτώσεις να δείξουν αιτιακές σχέσεις ανάμεσα σε φαινόμενα που σχετίζονται μόνο έμμεσα.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι ερευνητές στη Νορβηγία εκτιμούν ότι ο παράγοντας που συνδέει την πτώση του IQ με τη χρήση κάνναβης είναι στην πραγματικότητα το χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο.
Προηγούμενες αναλύσεις στο ίδιο σετ δεδομένων είχαν δείχνουν ότι τα άτομα χαμηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου είναι πιθανότερο να χρησιμοποιήσουν κάνναβη νωρίς στη ζωή τους και να γίνουν συστηματικοί χρήστες. Επιπλέον, τα άτομα αυτά τείνουν να έχουν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο.
Σύμφωνα με τους συντάκτες της νέας μελέτης, η κοινωνική αυτή ομάδα είναι κατά μέσο όρο πιθανό να εμφανίσει πτώση του IQ στη μέση ηλικία ακόμα και χωρίς τη χρήση κάνναβης. Το φαινόμενο αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι τα άτομα αυτά συχνά δεν φοιτούν στο πανεπιστήμιο και καταλήγουν σε χειρωνακτικά επαγγέλματα που δεν ευνοούν την εξάσκηση του μυαλού.
Τελικά ποιος έχει δίκιο; Σύμφωνα με τον αρθρογράφο του Nature, και οι δύο αναλύσεις δείχνουν εξίσου αξιόπιστες και βασίστηκαν εξάλλου στα ίδια δεδομένα.
Είναι επομένως δύσκολο να καταλήξει κανείς στην αλήθεια προτού πραγματοποιηθούν ανάλογες μελέτες και σε άλλες χώρες.
Newsroom ΔΟΛ
in.gr