Εκτύπωση άρθρου

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν γεννιέται έτοιμος για να διαβάσει, δεν υπάρχει «κέντρο ανάγνωσης» του εγκεφάλου και δεν υπάρχουν «γονίδια ανάγνωσης»
H ανάγνωση είναι μια ανθρώπινη εφεύρεση, η οποία γεννήθηκε λίγες χιλιάδες χρόνια πριν. Στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, η μαζική παιδεία – που σημαίνει ότι περισσότερο από το 50% του πληθυσμού ξέρει πώς να διαβάζει – άρχισε να καταγράφεται τα τελευταία 150 περίπου χρόνια.

Σε άλλες περιοχές του κόσμου, όπως το μεγαλύτερο μέρος της Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, είναι πολύ πιο πρόσφατη.

Επειδή ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν γεννιέται έτοιμος για να διαβάσει, δεν υπάρχει «κέντρο ανάγνωσης» του εγκεφάλου και δεν υπάρχουν «γονίδια ανάγνωσης». Όπως γράφει ο Proust και η Maryanne Wolf, κάθε μεμονωμένος εγκέφαλος πρέπει να μάθει να διαβάζει μόνος του.

Κατά την εκμάθηση της ανάγνωσης, ο εγκέφαλος εκτελεί κάτι εκπληκτικό. Δημιουργεί ένα εξειδικευμένο κύκλωμα που είναι μόνο για ανάγνωση, συνδυάζοντας τμήματα του εγκεφάλου που σχεδιάστηκαν αρχικά για να εξυπηρετήσουν άλλες λειτουργίες, όπως η ανάκτηση ονομάτων. Αυτό το νέο «κύκλωμα ανάγνωσης» συνδυάζει διαδικασίες από διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου και στη συνέχεια τρέχει με ταχύτητα τόσο γρήγορη που είναι σχεδόν αυτόματη.

Αλλά δεν δημιουργούν όλα τα μυαλά ένα νέο κύκλωμα ανάγνωσης εύκολα. Αυτό συμβαίνει με τη δυσλεξία. Αντί να είναι μια πάθηση ή μια ιατρική κατάσταση (η κοινή εσφαλμένη αντίληψη), η δυσλεξία είναι μια διαφορετική οργάνωση του εγκεφάλου, στην οποία το κύκλωμα ανάγνωσης του εγκεφάλου έχει διαταραχθεί ή επαναπροσανατολιστεί τουλάχιστον με έναν τρόπο και μερικές φορές με δύο ή τρεις τρόπους. Αυτή η αλλαγή δρομολόγησης επιβραδύνει τα κρίσιμα μέρη της διαδικασίας ανάγνωσης: Η σύνδεση του σωστού ήχου σε ένα γράμμα συμβαίνει πιο αργά και η διατύπωση λέξεων ή φράσεων διαρκεί περισσότερο, τότε η κατανόηση του τι ακριβώς διαβάζεται επίσης διαρκεί περισσότερο.

Η δυσλεξία μπορεί επιπρόσθετα να επηρεάσει τη μνήμη, ειδικά τη μνήμη εργασίας, καθιστώντας πιο δύσκολο για τους μαθητές να θυμούνται αυτά που μόλις διαβάζουν ή οδηγίες και ακολουθίες μάθησης. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η δυσλεξία δεν προκαλείται από οπτικά προβλήματα και δεν είναι ο αναγραμματισμός ή η ανάποδη ανάγνωση γραμμάτων ή η εσφαλμένη αναφορά λέξεων και δεν σχετίζεται με το κίνητρο ή την νοημοσύνη. Είναι απλώς το αποτέλεσμα ενός εγκεφάλου με διαφορετική οργάνωση που καθιστά δυσκολότερη την ανάγνωση και τη γραφή.

Τα ζητήματα

Στον δυσλεκτικό εγκέφαλο, το κύκλωμα ανάγνωσης μπορεί να διακοπεί σε αρκετές περιοχές και να προκαλέσει προβλήματα στην ανάπτυξη. Επειδή κάθε εγκέφαλος είναι μοναδικός, δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη μορφή δυσλεξίας, αλλά υπάρχουν κοινά ζητήματα, όπως:

Η φωνητική ευαισθητοποίηση η αναγνώριση μεμονωμένων μονάδων ήχου αποτελεί μείζονα πρόκληση στον δυσλεξικό εγκέφαλο. Το κύριο πρόβλημα για τα παιδιά με δυσλεξία είναι η δυνατότητα να παρατηρήσετε και να εργαστείτε με όλους τους ήχους και, στη συνέχεια, να είστε σε θέση να αντιστοιχίσετε αυτούς τους ήχους με τα σωστά γράμματα. Στα μικρότερα παιδιά, το να μην μπορούν να κάνουν ομοιοκαταληξία με λέξεις είναι ένα σημαντικό πρώιμο σημάδι της δυσλεξίας.

Η άρθρωση ή η γρήγορη συνεργασία του κυκλώματος ανάγνωσης είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ζήτημα. Ακόμη και όταν τα παιδιά μπορούν να επεξεργαστούν όλα τα φωνήματα, εξακολουθούν να έχουν πρόβλημα να συσχετίζουν τους ήχους με τα σωστά γράμματα, ίσως εξαιτίας του ελέγχου του δεξιού ημισφαιρίου σχετικά με την επεξεργασία γλώσσας στο αριστερό ημισφαίριο. Αυτό κάνει την ανάγνωση ακόμα και των απλούστερων λέξεων πολύ αργή, και τότε η αυτόματη λειτουργία δεν αναπτύσσεται σωστά.

Η κατανόηση είναι το τρίτο (αλλά όχι λιγότερο σημαντικό) ζήτημα στην ανάγνωση. Μόλις τα γράμματα και οι ήχοι συνδεθούν, μερικά παιδιά θα έχουν πρόβλημα να βάλουν τις λέξεις μαζί για να σχηματίσουν προτάσεις και νόημα. Συχνά, αυτό το είδος δυσλεξίας δεν εμφανίζεται μέχρι που τα παιδιά μεγαλώνουν.

Για τους δυσλεκτικούς, το έργο της ανάγνωσης είναι αργό και επίπονο. Ωστόσο, με σαφή και συστηματική εξειδικευμένη οδηγία ειδικά για τη διαφορετική δομή του εγκεφάλου, το κύκλωμα ανάγνωσης μπορεί να ανακατασκευαστεί ώστε να λειτουργήσει. Αλλά πρώτα, οι μαθητές, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να καταλάβουν ότι ο εγκέφαλος του δυσλεκτικού ατόμου δεν είναι «σπασμένος» ή ανεπαρκής. Είναι απλώς οργανωμένος με διαφορετικό τρόπο.

https://www.alfavita.gr

Copy link
Powered by Social Snap