Μελέτες αναδεικνύουν τον αντίκτυπο της ψυχικής νόσου στην έκβαση της χρόνιας αναπνευστικής πνευμονοπάθειας
Τον περασμένο μήνα δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση «Chest» δύο νέες μελέτες που έδειξαν ότι ένας στους τέσσερις πάσχοντες από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια εκδηλώνει κατάθλιψη, η οποία εμποδίζει να γίνει σωστά η θεραπεία και επιδεινώνει ακόμα περισσότερο την υγεία του ασθενούς.
Οι μελέτες στις οποίες συμμετείχαν περισσότεροι από 80.000 εθελοντές συσχέτισαν τα καταθλιπτικά συμπτώματα με συχνότερες παροξύνσεις της ΧΑΠ, μεγαλύτερο κίνδυνο νοσηλείας εξαιτίας τους και ταχύτερη έκπτωση της κατάστασης της υγείας και της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Αν και η συσχέτιση της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας με την κατάθλιψη μοιάζει εύλογη, η αλήθεια είναι ότι λίγες μελέτες έχουν εξετάσει τον αντίκτυπο της ψυχικής νόσου στην έκβαση της αναπνευστικής. Οι νέες μελέτες υποδηλώνουν ότι ο αντίκτυπος αυτός είναι μεγάλος και πρακτικά σημαίνει πως αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως η κατάθλιψη η κατάληξή του μπορεί να είναι αυξημένη πρόωρη θνητότητα.
«Πολλά χρόνια νοσήματα έχουν άμεση συσχέτιση με την παρουσία καταθλιπτικού συνδρόμου», λέει ο παθολόγος Γεράσιμος Καρούσος, διευθυντής της Παθολογικής Κλινικής του Ιατρικού Ψυχικού. «Πόσω μάλλον η ΧΑΠ, η οποία είναι μία νόσος που εμπλέκει σημαντικά όργανα και λειτουργίες που έχουν άμεσο αντίκρισμα στη γενική φυσική κατάσταση, τη λειτουργικότητα και τελικά την ποιότητα της ζωής».
Τα συμπτώματα
Πώς εκδηλώνεται η κατάθλιψη στους ασθενείς με ΧΑΠ; «Το πρώτο που βλέπουμε στους ασθενείς μας είναι η παραίτηση», απαντά ο δρ Καρούσος. «Παραιτούνται από καθημερινές δραστηριότητες, κλείνονται στο σπίτι, δεν αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για να κάνουν το παραμικρό, αποφεύγουν τις κοινωνικές εκδηλώσεις, σταματούν ακόμα και διακοπές να πηγαίνουν.
»Εχουν επίσης μειωμένη ενέργεια, είναι μονίμως κουρασμένοι και εμφανίζουν σημαντικές διαταραχές στον ύπνο – συνήθως κοιμούνται πολύ αργά το βράδυ και ξυπνούν πολύ νωρίς το πρωί παρότι δεν έχουν κάτι να κάνουν. Επιπλέον, είναι ιδιαίτερα ευσυγκίνητοι και έχουν μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης: τους μιλάμε και είναι σαν να μην καταλαβαίνουν τι τους λέμε».
Τα συμπτώματα αυτά, που είναι πιο έντονα σε ασθενείς με μέσης και μεγάλης βαρύτητας νόσο, ουσιαστικά σηματοδοτούν έναν φαύλο κύκλο διότι εξαιτίας της κατάθλιψης οι ασθενείς δεν έχουν τη διάθεση να κάνουν όλα αυτά που πρέπει για να φροντίσουν την πνευμονοπάθειά τους (πολλοί σταματούν ακόμα και στον γιατρό να πηγαίνουν), με συνέπεια αυτή να επιβαρύνεται και η ψυχική τους διάθεση να χειροτερεύει ακόμα περισσότερο.
«Ολα αυτά είναι πολύ σοβαρά διότι δεν συμβαίνουν μόνο σε ανθρώπους ηλικίας 80-90 ετών, αλλά και σε 50άρηδες ή 60άρηδες, οι οποίοι μπορεί να χάσουν δεκαετίες από το προσδόκιμο επιβίωσής τους», εξηγεί ο δρ Καρούσος. «Ως φαίνεται, η κατάθλιψη αποτελεί ανεξάρτητο δείκτη θνητότητας σε αυτούς τους ανθρώπους».
Εφικτή η βελτίωση
Η ΧΑΠ είναι μία ασθένεια των πνευμόνων, που κατά κανόνα οφείλεται στο κάπνισμα το οποίο τραυματίζει ασταμάτητα τους αεραγωγούς και τελικά τους προκαλεί στένωση η οποία εμποδίζει την αναπνοή και προκαλεί δύσπνοια.
Παρότι οι βλάβες αυτές δεν μπορούν να αντιστραφούν, οι ασθενείς μπορούν να βελτιώσουν την κατάστασή τους αρκεί να υιοθετήσουν τις οδηγίες των γιατρών, με πρώτη τη διακοπή του καπνίσματος – «όσα φάρμακα κι αν πάρει ένας άρρωστος δεν γίνεται τίποτα αν δεν κόψει το κάπνισμα», ξεκαθαρίζει ο δρ Καρούσος. Στο θεραπευτικό σχήμα που μπορεί να προταθεί συμπεριλαμβάνονται εισπνεόμενα φάρμακα, χάπια, αναπνευστική αποκατάσταση (ο ασθενής μαθαίνει να αναπνέει καλύτερα) και συστηματικό περπάτημα, καθώς και εμβολιασμοί και τακτικός επανέλεγχος από τον θεράποντα γιατρό.
«Αν ο ασθενής ακολουθήσει με συνέπεια τις θεραπευτικές οδηγίες μπορεί να βελτιώσει τη φυσική κατάσταση και την ποιότητα της ζωής του», συνεχίζει ο δρ Καρούσος. «Οι ασθενείς δεν πρέπει να παραιτούνται. Υπάρχουν τρόποι βελτίωσης και πολύ μεγάλη επιστημονική έρευνα με νέες θεραπείες – έχουμε πλέον ακόμα και συνδυασμούς φαρμάκων που λαμβάνονται μία φορά την ημέρα οπότε απλοποιείται πολύ η αγωγή. Επομένως, αξίζει τον κόπο να παλέψουν για να διατηρήσουν τους πνεύμονές τους στην καλύτερη δυνατή κατάσταση».
Ρεπορτάζ: Ρούλα Τσουλέα
Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Ένθετο Υγεία