Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ – 26 Μαίου 2010

«Στο αμπέλι χαλαρώνω…»

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η χειρωνακτική εργασία ως χόμπι είναι αγχολυτική

της Καρολίνας Παπακώστα

Χειρωνακτικές δραστηριότητες ή εργασίες βοηθούν τον σύγχρονο άνθρωπο να αντιμετωπίσει το στρες της καθημερινότητάς του, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς. Το να δουλεύει κανείς με τα χέρια του όχι μόνο μπορεί να του προσφέρει στιγμές χαλάρωσης και ικανοποίησης, αλλά σύμφωνα με κάποιους ίσως να είναι και ένα από τα μυστικά της ευτυχίας.

O κ. Γιώργος Μπούτος είναι ξενοδόχος στον Κίσσαβο. Οταν έφτιαχνε το ξενοδοχείο του αποφάσισε για καθαρά οικονομικούς λόγους, προκειμένου δηλαδή να εξοικονομήσει κάποια χρήματα, να κατασκευάσει κάποια από τα έπιπλα μόνος του. Στην πορεία παρατήρησε πως ήταν μια δραστηριότητα που τον έκανε να νιώθει καλά. «Ξεκίνησα γιατί με ευχαριστεί να φτιάχνω πράγματα με τα χέρια μου, να προσπαθώ να δώσω ζωή σε αντικείμενα που οι άλλοι έχουν πετάξει. Τώρα όμως το δρομολογώ κάθε φορά που νιώθω πως εγκλωβίζομαι. Είναι κάτι σαν ψυχοθεραπεία για εμένα», λέει χαρακτηριστικά στα «ΝΕΑ».

Εκτός από τα έπιπλα που κατασκευάζει, έχει φυτέψει αμπέλια σε μια έκταση τεσσάρων στρεμμάτων τα οποία φροντίζει με τα ίδια του τα χέρια φιλοδοξώντας να βγάλει κρασί. Μέσα στον αμπελώνα του έχει χτίσει πάλι μόνος του ένα καλυβάκι 40 τ.μ. και τώρα μαθαίνει να λαξεύει την πέτρα. Είναι λοιπόν θερμός υποστηρικτής της αξίας της χειρωνακτικής εργασίας για την ανθρώπινη ψυχολογία. Οπως τονίζει, ο «μηχανισμός» είναι πολύ απλός. «Οταν καταπονείς τους μυς σου αδρανοποιείται η σκέψη σου, άρα χαλαρώνεις. Οταν ασχολείσαι με πρακτικά ζητήματα δεν σκέφτεσαι πως θα αλλάξεις τον κόσμο». Προσθέτει δε ότι «μια δραστηριότητα που απαιτεί τα χέρια σου σε κάνει να νιώθεις πως συμμετέχεις ενεργά στη δημιουργία ενός πράγματος. Αυτό στο τέλος σού δίνει μια ικανοποίηση ότι κάτι πέτυχες».

Το παράδειγμα
Ο αμερικανός φιλόσοφος Μάθιου Κρόφορντ άφησε τη θέση του ως διευθυντή ενός συντηρητικού θινκ τανκ της Ουάσιγκτον και άνοιξε συνεργείο μοτοσυκλετών στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνιας. Η απόφασή του αυτή, όπως εξηγεί σε ένα μικρό βιβλίο που εξέδωσε, ήταν συνειδητή. Οι περισσότερες σύγχρονες μορφές εργασίας δεν ικανοποιούν τον άνθρωπο και τον κάνουν να νιώθει άδειος γιατί δεν είναι χειρωνακτικές, υποστήριξε. Για τον κ. Κρόφορντ το να δουλεύει κανείς με τα χέρια του είναι το μυστικό για την ευτυχία ή τουλάχιστον για την ηρεμία. Οι λόγοι, όπως υποστηρίζει, είναι απλοί: η χειρονακτική εργασία δίνει στον άνθρωπο μια αίσθηση αυτονομίας και τα κριτήρια επιτυχίας ή αποτυχίας είναι απολύτως εμφανή. Αν στο τέλος της ημέρας έχει καταφέρει να επισκευάσει ο ίδιος μια μηχανή, να φυτέψει τον κήπο του, να επιδιορθώσει ή να κατασκευάσει ένα έπιπλο ή έστω να μαγειρέψει ένα νόστιμο δείπνο, νιώθει ευχαρίστηση. Επιπλέον, η χειρωνακτική εργασία προϋποθέτει, τονίζει στο βιβλίο του, απαραιτήτως τη χρήση της προσωπικής κρίσης του καθενός. Γεγονός το οποίο όχι μόνο τον κάνει να νιώθει καλύτερα- επειδή αυτός λαμβάνει όλες τις αποφάσεις – αλλά τον βελτιώνει, σύμφωνα πάντα με τον Κρόφορντ, ως άνθρωπο αφού συμβάλλει στην ανάπτυξη του αισθήματος ευθύνης. Βέβαια, σε καμία των περιπτώσεων δεν προτείνει σε κάποιον να ακολουθήσει το δικό του παράδειγμα της στροφής 180 μοιρών στον επαγγελματικό του προσανατολισμό. Απλώς, θεωρεί ότι η υιοθέτηση της χειρωνακτικής εργασίας ως χόμπι θα μπορούσε να βοηθήσει στη χαλάρωση από το καθημερινό στρες.

Για την ψυχολόγο κ. Αλεξάνδρα Καππάτου, είναι όντως ένας από τους τρόπους που μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει το άγχος της καθημερινότητάς του. «Είναι αρκετοί οι άνθρωποι που καταφεύγουν σε ένα τέτοιο μοντέλο χαλάρωσης για να ξεφύγουν από τα προβλήματα μιας πιεστικής και αγχώδους ημέρας», σημειώνει. Προσθέτει δε ότι «ο τρόπος είναι απλός. Οταν φτιάχνεις κάτι με τα χέρια σου, είτε μιλάμε για κατασκευές είτε για μαστορέματα ή απλά για ένα κολάζ, θέτεις έναν μικρό στόχο. Διοχετεύεις το άγχος σου στη διαδικασία και όταν τελειώσεις και δεις το αποτέλεσμα νιώθεις ένα αίσθημα ικανοποίησης και χαράς». Βέβαια, η ψυχολόγος τονίζει ότι από μόνες τους οι χειρωνακτικές δραστηριότητες δεν αρκούν. «Δεν μπορούν από μόνες τους να διώξουν το στρες. Η αντιμετώπιση είναι πρόσκαιρη και συμπτωματική. Εχει σημασία να συνδυάζει κανείς μια σειρά δραστηριοτήτων και συμπεριφορών προκειμένου να ελέγξει το άγχος του. Είναι σημαντικό πάντως να είναι κανείς δραστήριος γενικά στη σύγχρονη καθημερινότητα της ακινησίας».

Η εξήγηση
Για την πεποίθηση ότι οι χειρωνακτικές δραστηριότητες μπορούν να είναι ένα από τα κλειδιά της ευτυχίας υπάρχει και ιατρική εξήγηση. Η πρόσθετη ένταση και ενέργεια ενεργοποιούν το φυσικό αντανακλαστικό της ξεκούρασης και της χαλάρωσης, γνωστό ως παρασυμπαθητική απόκριση. Πρόκειται για μια αίσθηση απαλής κούρασης των μυών όταν τελειώνει κανείς μια βαριά χειρωνακτική εργασία ή μια δραστηριότητα που προκαλεί κόπο και συνοδεύεται από ένα αίσθημα ευεξίας λόγω της παραγωγής ενδορφινών, που είναι οι φυσικές ορμόνες της ευεξίας. Επιπλέον ένας πολύ μεγάλος αριθμός μελετών επιβεβαιώνει ότι η φυσική δραστηριότητα συμβάλλει στην εκτόνωση του στρες.

Η ΣΥΜΒΟΥΛΗ
Η διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας, όταν η εργασία είναι καθιστική, βοηθάει στον έλεγχο του στρες

Μικρά μυστικά κατά του στρες

● Αμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων. Η αναβολή της λήψης αποφάσεων εντείνει το άγχος
● Διαφραγματική αναπνοή
● Συζήτηση με φίλους
● Διάβασμα
● Μουσική
● Χειρωνακτικές ασχολίες
● Φυσική δραστηριότητα
● Αθληση
● Οργάνωση και ιεράρχηση των υποχρεώσεων
● Απολογισμός των εργασιών στο τέλος της ημέρας
● Να αφιερώνει κανείς χρόνο στον σύντροφό του και τη σεξουαλική του ζωή
● Να θέτει κανείς μικρούς ρεαλιστικούς στόχους καθημερινά