Ονέος κορωνοϊός έχει εισχωρήσει στη ζωή μας, καθώς καθημερινά έρχονται νέες αποκαλύψεις σχετικά με το «προφίλ» του, τους τρόπους μετάδοσης, τη δυναμική πορεία του στον παγκόσμιο χάρτη αλλά και τους κινδύνους που εγκυμονεί η κυκλοφορία του. Στο πλαίσιο αυτό, και βάσει των ευρημάτων της επιστημονικής κοινότητας, επιχειρείται να δοθούν απαντήσεις σε συχνές απορίες που γεννά ο SARS-CoV-2.
Ποια είναι η ονομασία του νέου κορωνοϊού;
Είναι γεγονός ότι δημιουργήθηκε σύγχυση γύρω από το όνομα του νέου κορωνοϊού, ο οποίος μετά το αρχικό προσωρινό όνομα του «2019 nCoV» πήρε μεν επίσημη ονομασία, που συνοδεύτηκε εν τούτοις από αρκετές παρεξηγήσεις. Ειδικότερα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ονόμασε Covid-19 τη νόσο που προκαλεί ο ιός, ενώ ο ίδιος ο ιός ονομάστηκε SARS-CoV-2 από την αρμόδια ομάδα μελέτης των κορωνοϊών της Διεθνούς Επιτροπής για την Ταξινόμηση των Ιών (ICTV), η οποία είναι η κατ’ εξοχήν υπεύθυνη για να «βαφτίζει» τους ιούς (και όχι ο ΠΟΥ).
Αναλυτικότερα, Covid-19 σημαίνει «νόσος που προκαλείται από κορωνοϊό και εκδηλώθηκε το 2019», ενώ το όνομα SARS-CoV-2 επιλέχθηκε επειδή ο νέος ιός θεωρείται «αδελφός» του παλαιότερου κορωνοϊού SARS. Ετσι, το όνομα του νέου κορωνοϊού σημαίνει «Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο από Κορωνοϊό 2».
Μπορώ να κολλήσω SARS-CoV-2 από το κατοικίδιό μου;
Οχι, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα ζώα συντροφιάς ή κατοικίδια, όπως είναι οι γάτες και οι σκύλοι, μεταδίδουν τον SARS-CoV-2.
Είναι ασφαλές να λαμβάνουμε δέματα από την Κίνα ή από άλλες περιοχές με συνεχιζόμενη κυκλοφορία του ιού;
Ναι, είναι ασφαλές. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, αυτού του είδους οι ιοί δεν επιβιώνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αντικείμενα.
Το κλίμα και η θερμοκρασία επηρεάζουν την κυκλοφορία του νέου κορωνοϊού;
Εχουμε ακόμη πολλά να μάθουμε για τον SARS-CoV-2, συνεπώς η επιστημονική κοινότητα δεν είναι σε θέση να γνωρίζει εάν η εποχικότητα επηρεάζει τη συμπεριφορά του. Ορισμένοι ιοί, όπως είναι για παράδειγμα αυτοί που προκαλούν την εποχική γρίπη, ακολουθούν ένα εποχικό μοντέλο με την κορύφωση του κύματος να διαπιστώνεται κατά τους ψυχρότερους μήνες.
Αντίστοιχα παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι ο ιός MERS – που ανήκει στην οικογένεια των κορωνοϊών – επηρεάζεται από τις κλιματολογικές συνθήκες, κυκλοφορώντας κυρίως τους πιο θερμούς μήνες.
Μπορεί κανείς να κολλήσει τον ιό από τρόφιμα που έχουν παρασκευαστεί από μολυσμένο άνθρωπο;
Κάποιος που έχει προσβληθεί από τον νέο κορωνοϊό θα μπορούσε δυνητικά να τον μεταβιβάσει σε κάποιον άλλο μέσω του φαγητού που παρασκευάζει, εφόσον δεν είχε ακολουθήσει αυστηρά τους κανόνες υγιεινής.
Θα πρέπει να φοράω μάσκα;
Η χρήση ιατρικής μάσκας μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της εξάπλωσης ορισμένων αναπνευστικών νοσημάτων. Ωστόσο, η χρήση μάσκας από μόνη της δεν διασφαλίζει πλήρη προστασία και θα πρέπει να συνδυάζεται με τη λήψη και άλλων προστατευτικών μέτρων, όπως είναι η σωστή υγιεινή των χεριών και η αποφυγή στενών επαφών. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η χρήση μάσκας συνιστάται σε άτομα που εμφανίζουν αναπνευστικά συμπτώματα (βήχα ή φτέρνισμα) ή σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα και υποψία λοίμωξης με SARS-CoV-2 ή σε άτομα που φροντίζουν ασθενείς για τους οποίους υπάρχει η υποψία λοίμωξης. Η υποψία λοίμωξης με SARS-CoV-2 σχετίζεται με πρόσφατο ταξίδι στην Κίνα ή με στενή επαφή με άτομο που εμφανίζει αναπνευστικά συμπτώματα και έχει ταξιδέψει πρόσφατα στην Κίνα.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα συμπτώματα που προκαλεί ο SARS-CoV-2, ο ιός της γρίπης και το κοινό κρυολόγημα;
Τα άτομα που νοσούν από SARS-CoV-2, ιό της γρίπης ή ιούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα συνήθως αναπτύσσουν αναπνευστικά συμπτώματα, όπως είναι ο πυρετός, ο βήχας και η καταρροή. Διαφορετικοί ιοί μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα. Λόγω της ομοιότητας των συμπτωμάτων, η διάγνωση της νόσου πραγματοποιείται μόνο μέσω εργαστηριακών εξετάσεων.
Μπορεί ο SARS-CoV-2 να μεταδοθεί από άτομο που δεν εμφανίζει συμπτώματα;
Με βάση πρόσφατες αναφορές, η μετάδοση του SARS-CoV-2 είναι πιθανή από άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό, αλλά δεν εμφανίζουν ακόμη σοβαρά συμπτώματα. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, υπεύθυνα για την εξάπλωση του ιού είναι κυρίως τα άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα.
Είναι τα αντιβιοτικά αποτελεσματικά στην πρόληψη και τον έλεγχο της εξάπλωσης του SARS-CoV-2;
Οχι, τα αντιβιοτικά δεν δρουν κατά των ιών.
Υπάρχουν συγκεκριμένα φάρμακα για τον SARS-CoV-2;
Οχι. Τα άτομα που εμφανίζουν ήπια συμπτώματα θα πρέπει να λαμβάνουν μέτρα ανακούφισης των συμπτωμάτων. Ατομα με σοβαρή συμπτωματολογία χρειάζονται περαιτέρω υποστηρικτική φροντίδα.
Εχει εντοπιστεί ποια είναι η ηλικία-«στόχος» του νέου ιού;
Οπως προκύπτει από τα δεδομένα, ο νέος κορωνοϊός δεν κάνει ηλικιακές διακρίσεις. Μάλιστα, πρόσφατη δημοσίευση στην ιατρική επιθεώρηση «JAMA» κατέγραψε όλα τα βρέφη που είχαν εντοπιστεί στην Κίνα ως τις αρχές Φεβρουαρίου να έχουν θετική διαγνωστική δοκιμασία για τον νέο κορωνοϊό.
Συνολικά 9 βρέφη βρέθηκαν να έχουν μολυνθεί από τον ιό, το μικρότερο σε ηλικία περίπου 2 μηνών. Σε όλες τις περιπτώσεις, στην οικογένεια των βρεφών είχε καταγραφεί τουλάχιστον ένας ασθενής από τη λοίμωξη με τον νέο κορωνοϊό.
Τα περισσότερα βρέφη ζουν στην περιοχή της Ουχάν ή μέλη της οικογένειάς τους είχαν επισκεφθεί πρόσφατα την περιοχή αυτή. Τα 4 από τα 9 παιδιά εμφάνισαν πυρετό, τα 2 είχαν ήπια συμπτώματα λοίμωξης ανωτέρω αναπνευστικού και τα 2 ήταν ασυμπτωματικά. Κανένα από τα 9 παιδιά δεν είχε σημαντικές επιπλοκές από τη λοίμωξη από τον κορωνοϊό.