Χριστούγεννα σε λίγες ημέρες… Αναμφισβήτητα γιορτή όλων, μα περισσότερο των παιδιών. Παιδικά χαμόγελα και μελωδικές φωνές θα πλημμυρίσουν τους δρόμους, ενώ τα σπίτια θα «μπουχτίσουν» από μυρωδιές γλυκών και κυρίως του λιωμένου ζεστού βουτύρου από τους κουραμπιέδες. Πόσες φορές κοιτώντας τα παιδιά σας δεν αναπολείτε και εσείς τις στιγμές που πριν από δεκαετίες ζούσατε, όχι ως θεατής όπως σήμερα, αλλά ως πρωταγωνιστής; Τα χρόνια κύλησαν και μέσα στα μάτια των παιδιών ζείτε και εσείς το νόημα των Χριστουγέννων, ενώ την ίδια ώρα οι αναμνήσεις χορεύουν με δαιμονιώδη ρυθμό στο κεφάλι σας…
Προσγειώνεστε στην πραγματικότητα όταν ακούτε τον ήχο από το σκίσιμο του περιτυλίγματος και ακολουθεί το παιδικό ενθουσιώδες επιφώνημα. Μα στα χέρια του παιδιού σας πια υπάρχει ένα ηλεκτρονικό κακόσχημο παιχνίδι… το συνδέει με την τηλεόραση και απομονώνεται εκεί για ώρες, ακόμη και μέρες.
Στέκεστε ανήμποροι να αντιδράσετε, μα την ίδια ώρα μια εικόνα από το παρελθόν σκαλώνει στο μυαλό σας. Εκεί που, όταν ανοίγατε τα δώρα, οι παππούδες ή οι γονείς σας περίμεναν υπομονετικά για να ξεφυλλίσετε τις σελίδες από παραμύθια. Σε αυτά νέοι κόσμοι μαγικοί ανοίγονταν… αντίθετα στην τηλεόραση αυτή τη στιγμή βλέπετε τα παιδιά σας να μάχονται με άσχημα και μοχθηρά τέρατα…
Και ενώ όλα αυτά διαδραματίζονται στο γιορτινό στολισμένο σπίτι σας, Βρετανοί επιστήμονες επισήμαναν σε μια έρευνά τους πως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια βλάπτουν την υγεία των παιδιών, διαταράσσουν τον ύπνο τους και προκαλούν επιθετικότητα στη συμπεριφορά τους.
Στη Naturanrg για το θέμα μιλούν επιστήμονες, συγγραφείς παιδικών βιβλίων, Ακαδημαϊκοί, ειδικοί παιδαγωγοί, δημοσιογράφοι αλλά και άνθρωποι από τον καλλιτεχνικό χώρο, οι οποίοι υψώνουν το ανάστημά τους, για να ανοίξουν μια διέξοδο σε γονείς και παιδιά περνώντας ταυτόχρονα το μήνυμα πως τα Videogames δεν έχουν τη δυναμική να νικήσουν τα παραμύθια.
Η έρευνα
Η χρήση βιντεοπαιχνιδιών από τους εφήβους τις βραδινές ώρες επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα του ύπνου τους, αλλά και την απόδοσή τους την επόμενη ημέρα. Βρετανοί επιστήμονες πραγματοποίησαν έρευνα σε ομάδα 21 εφήβων, που ήταν υγιείς, χωρίς διαταραχές στον ύπνο, ηλικίας μεταξύ 15 και 20 ετών. Ο χρόνος που δαπανούσαν οι έφηβοι αυτοί σε βιντεοπαιχνίδια τις νυχτερινές ώρες και στη συνέχεια ο ύπνος τους μετρήθηκε σε ειδικό εργαστήριο ύπνου. Πράγματι τα αποτελέσματα ήταν σαφή:
Οι έφηβοι που έπαιζαν πριν κοιμηθούν παιχνίδια στον υπολογιστή ή σε μηχανές παιχνιδιών, όπως playstation, είχαν πιο σύντομο και ταραγμένο ύπνο. Η μικρή διάρκεια και η χαμηλή ποιότητα του ύπνου, με τη σειρά τους, είχαν σημαντική αρνητική επίδραση στη συγκέντρωση, προσοχή και εν γένει στην πνευματική τους απόδοση την επόμενη ημέρα.
Τα 3+1 ερωτήματα που έθεσε η Naturanrg έχουν ως εξής:
1.Ποια είναι η δική σας άποψη πάνω στην παραπάνω έρευνα;
2.Η χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών λίγο πριν τα παιδιά κοιμηθούν είναι ικανά να προκαλέσουν διαταραχές στον ύπνο τους;
3.Αυξάνουν την επιθετικότητά τους, και αν ναι, γιατί;
4.Πώς οι γονείς θα πρέπει να δράσουν για να αποφευχθούν παρενέργειες στα παιδιά τους;
Απαντούν
Αλεξάνδρα Καππάτου
(Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος – Συγγραφέας /akappatou.gr)
Παρά τις επιφυλάξεις που διατυπώνονται για τη χρήση των βιντεοπαιχνιδιών από τα παιδιά, δεν μπορεί να είμαστε κατηγορηματικοί ή να αφορίζουμε όλες τις εφαρμογές, γιατί κάποιες αποτελούν ένα θαυμάσιο εκπαιδευτικό εργαλείο. Δεν μπορούμε όμως ν’ αγνοήσουμε αποτελέσματα από έναν αυξανόμενο αριθμό μελετών που αναδεικνύουν επιπτώσεις σε διάφορους τομείς της υγείας του παιδιού.
Σύμφωνα με μελέτες, η επαφή των μικρών παιδιών με τα ηλεκτρονικά πριν τον ύπνο συνδέεται με ακανόνιστα ωράρια και κακές συνήθειες ύπνου, με άγχος, εφιάλτες κά. με επιπτώσεις στη διάθεση, τη συμπεριφορά και τη μάθησή τους. Λαμβάνοντας αυτά υπόψη δεν ενδείκνυται πριν τον ύπνο τα παιδιά να έχουν επαφή με οθόνη υπολογιστή, τάμπλετ ή τηλεόραση, ούτε να υπάρχουν στα παιδικά δωμάτια. Ακόμη, έχει φανεί από μελέτες ότι η πολύωρη και συστηματική ενασχόληση των παιδιών με τα βιντεοπαιχνίδια που περιέχουν βία ενισχύει την ανάπτυξη βίαιων σκέψεων, επιθετικών συναισθημάτων και βίαιης συμπεριφοράς που εκδηλώνονται όχι μόνο στα πλαίσια του παιχνιδιού αλλά και στην καθημερινή ζωή, με συνέπεια να επηρεάζεται η θετική συμπεριφορά και να μειώνεται η ενσυναίσθηση.
Οι γονείς χρειάζεται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε να μην αποτελούν τα βιντεοπαιχνίδια πρωταρχική επιλογή για τον ελεύθερο χρόνο του παιδιού τους. Καλό είναι πρώτα να αξιολογούν οι ίδιοι το περιεχόμενό τους καθορίζοντας εξαρχής μαζί με το παιδί το χρόνο που θα ασχολείται. Επίσης, να έχουν στη σκέψη τους ότι το δικό τους παράδειγμα είναι καθοριστικής σημασίας για τη συμπεριφορά του παιδιού.
Βαγγέλης Ηλιόπουλος
(Συγγραφέας παιδικών παραμυθιών)
Οι γονείς πρέπει να είναι ενημερωμένοι και να έχουν άποψη για την ψυχαγωγία και το παιχνίδι του παιδιού τους. Σημαντικό στοιχείο της έρευνας πρέπει να είναι η ηλικία του παιδιού και το αν ένας γονιός είναι παρών όταν παίζει. Επίσης, χρειάζεται διευκρίνιση τι συμπεριλαμβάνει ο όρος «Ηλεκτρονικά Παιχνίδια». Εννοώ πως υπάρχουν παιχνίδια που εξάπτουν την επιθετικότητα, αλλά υπάρχουν και παιχνίδια εκπαιδευτικά.
Κάθε τι που προκαλεί ένταση και ταραχή προκαλεί διαταραχές. Το ίδιο και μια ταινία με αγωνία και καταιγιστική δράση. Η γρήγορη διαδοχή εικόνων, λένε οι ειδικοί, δημιουργεί διέγερση στον εγκέφαλο. Η προετοιμασία για ύπνο χρειάζεται κάτι που θα φέρει ηρεμία και χαλάρωση. Κάτι που θα ξυπνήσει γλυκά συναισθήματα και θα εμπνέει ασφάλεια. Το διάβασμα ή η αφήγηση παραμυθιών βοηθά τα παιδιά να τα βρουν όλα αυτά. Βέβαια έχει σημασία και ο γονιός που θα προσφέρει την αγκαλιά του και την κατάλληλη ανάγνωση. Αν κι εκείνος παίζει στο τάμπλετ του, πώς θα ζητήσει από το παιδί να μην παίξει ηλεκτρονικά;
Τα επιθετικά παιχνίδια είναι αυτονόητο ότι κάνουν επιθετικά παιδιά. Όταν την ώρα που πρέπει να χαλαρώσεις «τρέχεις»-«κυνηγάς» και «κυνηγιέσαι», «αποφεύγεις να σε σκοτώσουν» και «σκοτώνεις» πώς μετά να κοιμηθείς ήρεμα; Όταν παίζεις με μεταλλαγμένα τέρατα, κούκλες ζόμπι, όμορφα βαμπίρ, εκδικητικούς υπερήρωες, μοχθηρούς δολοφόνους κ.ά. αυτοί είναι που θα σε συντροφέψουν και στα όνειρά σου!
Οι γονείς πρέπει να ενημερώνονται και να εγκρίνουν. Να παίζουν μαζί με τα παιδιά και να σχολιάζουν απομυθοποιώντας κάθε τρομακτική σκηνή. Να κάνουν ελκυστικές άλλες συνήθειες, όπως την ανάγνωση παραμυθιών. Προσφέρουν αγκαλιά και διάδραση. Ποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι μπορεί να τα νικήσει αυτά; Κανένα!
Μυρτώ Καρατάσου
(Πανελλαδική γραμμή 115 25 & Συμβουλευτικό Κέντρο για γονείς «Μαζί για το παιδί»)
Η ποιότητα του ύπνου είναι σημαντική για όλες τις ηλικίες, περισσότερο όμως στην παιδική και εφηβική ηλικία, καθώς συνδέεται με την αποδοτικότητα, τη διάθεση και σχετίζεται με την αφομοίωση της γνώσης. Το ερώτημα που εγείρει η στροφή στο ηλεκτρονικό παιχνίδι είναι το ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις της χρήσης του στην αποδοτικότητα, τη σχολική επίδοση, την επιθετική συμπεριφορά και την ποιότητα του ύπνου παιδιών και εφήβων. Αναμφισβήτητα, μία άλλη διάσταση που θα έπρεπε να επηρεάσει τους γονείς είναι το περιεχόμενο των παιχνιδιών αλλά και η πρόσβασή τους σ’ αυτά. Υπάρχουν παιχνίδια κατάλληλα για κάθε αναπτυξιακό στάδιο, στα οποία οι γονείς μπορούν να έχουν πρόσβαση και -γιατί όχι- να παίξουν μαζί με τα παιδιά τους.
Φραντζέσκα Αλεξοπούλου
(Συγγραφέας παραμυθιών)
Κάθε είδος ολικής απαγόρευσης αποκόβει το παιδί από τα συνομήλικά του. Πράγμα που έχω δει με τα μάτια μου. Κουλτουριάρα φίλη προσπαθεί να μεγαλώσει πριν χρόνια τη μικρή της κόρη με ποιοτικά μουσικά ακούσματα, χωρίς καθόλου τηλεόραση κ.λπ. Και βρισκόμαστε στην παιδική χαρά με την 5άχρονη να μην μπορεί να επικοινωνήσει με τα άλλα κοριτσάκια που προσπάθησε να παίξει, γιατί αυτά μεταξύ τους είχαν άλλους «κώδικες» και αναφορές σε παιδικές εκπομπές, ήρωες κλπ. Και να είναι δυστυχισμένη. Δεν πιστεύω πως φράζουν την παιδική φαντασία. Το αντίθετο. Τα τέλεια γραφικά δεν μπορούν να μη δώσουν κάτι παραπάνω σε ένα μικρό παιδί. Αλλά με μέτρο η χρήση τους!
Φυσικά δεν βρίσκω ιδανική λύση το videogame πριν τον ύπνο. Αυτό, ναι. Το φοβάμαι. Ιδιαίτερα αν το ηλεκτρονικό παιχνίδι είναι ιδιαίτερα βίαιο (που δεν θα έπρεπε). Σίγουρα, ένα παραμύθι ή ένα βιβλίο είναι καλύτερος τρόπος για να ηρεμήσει πριν κοιμηθεί ένα παιδί. Κάποια videogames αυξάνουν την επιθετικότητα. Εδώ θα πρέπει να επεμβαίνει ο γονιός και να ελέγχει το τι ακριβώς παίζει το παιδί και πώς το επηρεάζει. Προσωπικά, προσπαθώ να μιλάω με τα παιδιά μου και να βρίσκουμε μαζί την πιο σωστή λύση. Σωστή και για τους δυο μας»
Στέλλα Τζανετή
(συγγραφέας του παιδικού βιβλίου «Μαμά, τι χρώμα έχει το μυαλό;» Από τις εκδόσεις Ιβίσκος)
Ποιος είναι ο ορισμός της φαντασίας; Ανοίγοντας διαφορετικά λεξικά βλέπει κανείς τη δυσκολία που έχουν οι άνθρωποι να την ορίσουν. Ίσως γιατί κρατούν το μυαλό απασχολημένο με δραστηριότητες ή πράγματα που τους στερούν την ικανότητα να ταξιδέψουν λίγο… να ονειρευτούν. Μοιάζει σαν εμείς και τα παιδιά μας να ζούμε και να «τρεφόμαστε» από έναν digital κόσμο.
Συγκεκριμένα τα παιδιά μας χάνονται με τις ώρες στους φανταστικούς κόσμους των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, οι οποίοι εντέλει δεν είναι καθόλου «φανταστικοί», αλλά κονσερβοποιούν ένα πολύ συγκεκριμένο τρόπο αντίληψης της ζωής μέσα από τα όπλα, τον πόλεμο και τη βίαιη διεκδίκηση μια νίκης ενάντια σε έναν άγνωστο εχθρό.
Παρατηρήστε τα παιδιά σας όταν παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια με τους φίλους τους. Δείτε πόσο γρήγορα οι φίλοι γίνονται εχθροί. Δείτε πόσο λίγος έως καθόλου χρόνος μένει για δημιουργικό παιχνίδι και επικοινωνία και αναρωτηθείτε ταυτόχρονα πόσο άγχος φορτώνονται μπαίνοντας στο ρόλο του θύτη και του θύματος. Πάρτε τώρα για λίγο από τα χέρια τους τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και αφήστε τα να κινηθούν ελεύθερα στο χώρο για να ανακαλύψετε πόσο όμορφες εικόνες ξέρουν να πλάθουν και τι όμορφες ιστορίες έχουν να μοιραστούν μαζί μας.
Χρύσα Ξάνθη
(Δημοσιογράφος της εφημερίδας Ενεργός Πολίτης)
Αναμφίβολα, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορούν να προσφέρουν στα παιδιά ψυχαγωγία, γνώσεις και εξοικείωση με την τεχνολογία, αλλά θεωρώ ότι δεν μπορούν να αναπτύξουν κατάλληλα τη φαντασία τους. Πιστεύω ότι τα φυσικά παιχνίδια είναι αναντικατάστατα. Μέσα από αυτά, προάγεται η διαπροσωπική επαφή των παιδιών και ο αυθορμητισμός τους. Μαθαίνουν να συνεργάζονται, να δημιουργούν, να εκφράζονται και κατά συνέπεια να αναπτύσσουν τη φαντασία τους. Αντιθέτως, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια συμβάλλουν πολλές φορές στην ατομικότητα και στην παθητικότητα των παιδιών.
Πάνος Χριστοδούλου
(συγγραφέας του παιδικού βιβλίου «Η μπάλα της ζωής τους», εκδόσεις Κέδρος)
Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι θελκτικά (πάντα ήταν!) και κερδίζουν έδαφος έναντι του βιβλίου, αλλά δεν ισχύει αυτό για όλες τις παιδικές ηλικίες και τα φύλα. Τα παιδιά και των δύο φύλων μέχρι την ηλικία των 7-8 χρόνων νομίζω ότι ενδιαφέρονται περισσότερο για παραμύθια και βιβλία. Ειδικά τα κορίτσια κρατούν στενή την επαφή τους με το βιβλίο σε ακόμη μεγαλύτερες ηλικίες. Η γνώμη μου είναι ότι η επαφή με το παραμύθι και τη λογοτεχνία αρχίζει να φθίνει για αγόρια και κορίτσια, όχι τόσο εξαιτίας των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, όσο κυρίως επειδή αρχίζουν να αυξάνονται οι σχολικές υποχρεώσεις αλλά και οι εξωσχολικές δραστηριότητες όσο τα παιδιά μεγαλώνουν. Γενικά θα έλεγα ότι η εικόνα “σκοτώνει” τη φαντασία. Το ίδιο δεν συμβαίνει και με τον κινηματογράφο; Βιβλία που μεταφέρθηκαν εκεί, χάνουν κάποια στοιχεία της μαγείας τους. Για να χρησιμοποιήσω ένα παράδειγμα που αρέσει στα παιδιά, όταν έχεις δει τον Χάρι Πότερ στο σινεμά, αν μετά διαβάσεις το βιβλίο δεν μπορείς να φανταστείς, όπως θέλεις εσύ το πρόσωπο του νεαρού μάγου. Στο μυαλό, διαβάζοντας την κάθε σελίδα του βιβλίου, σου έρχεται το πρόσωπο του ηθοποιού Daniel Radcliffe. Κάτι παρόμοιο γίνεται και στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, τα οποία φυσικά βασίζονται στην εικόνα. Με τον καταιγισμό των τέλειων γραφικών σου σερβίρουν κάτι έτοιμο περιορίζοντας τη φαντασία σου σε αυτό που βλέπεις στην οθόνη.
Εβίτα Αγιασοτέλη
(δημοσιογράφος)
Τα παιδιά από πολύ μικρά χειρίζονται τις ηλεκτρονικές συσκευές, μην έχοντας χρόνο για να αφιερώσουν σε άλλες δραστηριότητες, όπως το διάβασμα βιβλίων-παραμυθιών και να συμμετέχουν σε ομαδικά παιχνίδια. Αυτό αυτόματα περιορίζει την παιδική φαντασία και την ανάπτυξη της σκέψης κάνοντας τα παιδιά εθισμένα σε έναν ψηφιακό κόσμο!
Καλλιόπη Τσατσαλίδη
(Ψυχολόγος του δια λόγου τέχνης)
Η εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια έχει μεταφέρει τα ηλεκτρονικά παιχνίδια σε πάρα πολλά σπίτια. Τα παιδιά έρχονται σε επαφή μαζί τους ήδη από μικρή ηλικία και γίνονται κομμάτι της καθημερινότητάς τους. Είναι επίσης φανερό ότι έχει χαθεί το ενδιαφέρον των παιδιών για τα παραμύθια. Όπως, όμως και με όλα τα σύγχρονα κατασκευάσματα, ιδανική θα ήταν η εύρεση μιας «χρυσής τομής», δηλαδή η χρήση των παιχνιδιών αυτών υπό ορισμένες προϋποθέσεις.
Δυστυχώς, η υπέρμετρη χρήση τους είναι πιθανό να δημιουργήσει εθισμό και είναι λογικό να παρουσιάζουν ανάμεσα στα υπόλοιπα συμπτώματα στερητικού συνδρόμου και την αϋπνία. Επιπλέον, αρκετά συχνά τα παιδιά που ασχολούνται με τέτοιου είδους παιχνίδια εμφανίζουν επιθετικότητα. Αυτό εξηγείται λόγω της θεματολογίας των περισσότερων ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Η επανάληψη των εικόνων έχουν ως συνέπεια την εσωτερίκευση και υιοθέτηση παρόμοιων συμπεριφορών από τους ίδιους τους παίκτες.
Είναι φανερό πως για να ανέβουν στην επιφάνεια μόνο τα θετικά στοιχεία των ηλεκτρονικών παιχνιδιών για τα παιδιά οι γονείς οφείλουν να ελέγχουν τις ώρες, τη διάρκεια, καθώς και τα θέματα των παιχνιδιών.
Ελευθερία Νταβατζή
(δημοσιογράφος – κοινωνιολόγος)
Τα παιδιά, ειδικότερα στις πολύ μικρές ηλικίες, εμφανίζουν το φαινόμενο του μιμητισμού. Η επιθετικότητα και η εριστική συμπεριφορά με τους συνομήλικούς τους, και όχι μόνο, είναι ένα από τα συνηθέστερα χαρακτηριστικά παιδιών που ασχολούνται πολλές ώρες με ηλεκτρονικά μέσα και κυρίως παιχνίδια.
Τα παιδιά πρέπει πάντα να βρίσκονται υπό «επιτήρηση» από τους γονείς τους από πολύ -μα πολύ μικρή- πλέον ηλικία (γιατί και τα ίδια έχουν τεχνολογικά ερεθίσματα από πολύ νωρίς). Όσο είναι εφικτό θα πρέπει, όταν τα παιδιά χρησιμοποιούν τον υπολογιστή, να υπάρχει και κάποιος γονέας ή έστω ενήλικας γνώστης του διαδικτύου ενώ ταυτόχρονα να τίθεται ένας χρονικός περιορισμός ανά ημέρα ή ίσως και ανά εβδομάδα
Τατιάνα Σταθακάρου
(βρεφονηπιοκόμος στα εκπαιδευτήρια Χουρδάκη και blogger)
Τα παιδιά μαθαίνουν να γίνονται ιδιαίτερα επιθετικά πάνω στο παιχνίδι τους, δημιουργούν στρατούς σε ηλικία 2,5 χρόνων, λατρεύουν τον πόλεμο και σε κάθε παιχνίδι διαλέγουν και ένα όπλο. Αυτό από μόνο του είναι ένα φαινόμενο που έχει αυξηθεί κατά πολύ τα τελευταία χρόνια και όλες οι έρευνες ρίχνουν την ευθύνη στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Αυτό συμβαίνει επειδή τα παιδιά έχουν την τάση να μιμούνται ό,τι κι αν βλέπουν. Είναι τρομακτικό να ακούς μικρά παιδιά να κάνουν ήχους πυροβολισμών, να χτυπάνε με μανία τις κούκλες, πόσο μάλλον να χρησιμοποιούν το οποιοδήποτε παιχνίδι σαν όπλο, τραβώντας μέχρι και υποτιθέμενη σκανδάλη. Καλό θα ήταν οι γονείς να ενημερωθούν για οποιοδήποτε παιχνίδι αγοράζουν στο παιδί τους, και να σταματήσει η ανεξέλεγκτη χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά, εφόσον πλέον μπορούν να βρουν και να «κατεβάσουν» ό,τι θέλουν.
Ιππολύτη Μπάρκα
(Λογοθεραπεύτρια/ ειδική παιδαγωγός /ΙΩΑΝΝΙΝΑ)
Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια γενικά προκαλούν μια υπερδιέγερση στα παιδιά, λόγω των συνεχών και γρήγορων εναλλαγών των εικόνων. Γι” αυτό το λόγο καλό είναι να αποφεύγονται στις μικρές ηλικίες και κυρίως τις βραδινές ώρες. Τα παιδιά αναπαριστούν στον ύπνο τους οτιδήποτε τους έχει εντυπωσιάσει είτε θετικά είτε αρνητικά κατά τη διάρκεια της μέρας.
Οι ήρωες επίσης των ηλεκτρονικών παιχνιδιών προάγουν την επιθετικότητα, επομένως τα παιδιά έχουν ως πρότυπα φιγούρες επιθετικές και προκλητικές. Αντιθέτως, τα παραμύθια που διαβάζονται από τη μαμά ή τον μπαμπά λίγο πριν τον ύπνο δημιουργούν ένα κλίμα ηρεμίας, χαλάρωσης και ξεκούρασης. Μέσα από τα παραμύθια εμπλουτίζεται το λεξιλόγιό τους, ο αφηγηματικός λόγος και οι γλωσσικές δεξιότητές τους.
Άννα Νικολαΐδη
(Υποψήφια Διδάκτωρ Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ, Παρουσιάστρια εκπομπής «ανάδειξέ το»/SBC)
Σε γενικές γραμμές η επιθετικότητα των παιδιών μπορεί να αυξηθεί παίζοντας τα βιντεοπαιχνίδια ιδιαίτερα αρκετές ώρες την ημέρα. Εξαρτάται όμως από τη συχνότητα, την ποιότητα του βιντεοπαιχνιδιού και την αφοσίωση του παιδιού. Επίσης παίζει ρόλο και η ηλικία του. Αν είναι για παράδειγμα «κολλημένο» πάνω στην οθόνη παίζοντας μανιωδώς και ο γονέας δεν το σταματάει, εκεί νομίζω υπάρχει πρόβλημα.
Γιώργος Καραγιώργος
(Πρωταθλητής WindSurf)
Οι περισσότεροι έφηβοι και τα παιδιά χειρίζονται με εντυπωσιακό τρόπο τον υπολογιστή. Το παιχνίδι από τις αλάνες και τους στίβους έχει μεταφερθεί στο κλειστό διαμέρισμα και στην οθόνη του υπολογιστή. Το θέμα είναι η χρήση του και το μήνυμα που εκπέμπει. Η χρήση των υπολογιστών για ψυχαγωγία είναι πρόσφατο φαινόμενο που οι προηγούμενες γενιές δε βίωσαν. Είναι από τα πλέον ισχυρά μέσα χειραγώγησης της νεανικής συνείδησης.
Το internet και τα άλλα ηλεκτρονικά παιχνίδια αποτελούν σίγουρα ένα εργαλείο, ένα παράθυρο στη γνώση, αρκεί να γνωρίζουμε τους κινδύνους που ελλοχεύουν και να προφυλασσόμαστε. Έτσι, μπορούμε να γευτούμε τις άπειρες δυνατότητές του για την ψυχαγωγία μας και τη μάθησή μας, χωρίς να απεμπολούμε όλα τα παραπάνω. Τελικά, ο ήχος της σανίδας πάνω στο νερό και το θρόισμα του ανέμου δεν υπάρχουν σε καμιά οθόνη.
Vassilis Thom
(σχεδιαστής μόδας)
Άλλη αξίες και μηνύματα δίνουν τα παραμύθια και άλλη τα βιντεοπαιχνίδια. Το χάσμα είναι τεράστιο και ειδικά όταν μιλάμε για βιντεοπαιχνίδια δράσης που περιέχουν βία και φόνους. Συνεπώς, η χρήση τους από παιδιά και ειδικά τις βραδινές ώρες πριν από τον ύπνο μπορεί να προκαλέσει διαταραχές. Θεωρώ πως ότι πρέπει να υπάρχει επιτήρηση από τους γονείς, γιατί οι επιρροές τους είναι βλαβερές, όχι μόνο νοητικά αλλά και συναισθηματικά.
Σπύρος Μυλωνάς
(Προπονητής Μπάσκετ Γ. Σ. Περιστερίου)
Σίγουρα τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μικραίνουν την παιδική φαντασία. Γιατί περνούν ατελείωτες ώρες σε έναν κόσμο που έχει φανταστεί κάποιος άλλος. Με αποτέλεσμα να παίρνουν έτοιμες εικόνες, χωρίς να διεγείρεται η φαντασία τους, χωρίς να «πλάθουν οράματα» και όνειρα.
Κωνσταντίνος Μησιάλης
(Πρόεδρος ΟΝΕΕ HUMANS)
Παραμύθια και ηλεκτρονικά παιχνίδια… δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα, δύο διαφορετικές φιλοσοφίες. Τα παραμύθια είναι ιστορίες που λέγονται διαχρονικά. Ο άνθρωπος πάντα έχει την τάση να περιγράφει και να εξιστορεί. Με την πάροδο των χρόνων κάποιες ιστορίες έγιναν παραμύθια και κάποια παραμύθια πέρασαν την πόρτα του τυπογραφείου και έγιναν bestseller. Από την άλλη πλευρά, τα videogames βασίζονται στην εξέλιξη της τεχνολογίας, είναι ένα προϊόν που έκανε τα πρώτα του βήματα πριν τρεις δεκαετίες. Σκοπός των ηλεκτρονικών παιχνιδιών είναι η νίκη, η επικράτηση, η επιβολή και η κυριαρχία.
Μεταξύ αυτών των δύο, κατά τη γνώμη μου τα παραμύθια έχουν έναν αγνό σκοπό και μέσα από τις παραβολές τους αναδεικνύουν και προωθούν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία. Όπως και να έχει οφείλουμε να συζητάμε και να προτρέπουμε τα παιδιά στο παραμύθι και το βιβλίο, να αφιερώνουμε χρόνο πάνω τους και να μη στρεφόμαστε στην εύκολη λύση του videogame. Τα μηνύματα που μπαίνουν στο υποσυνείδητο είναι πολλά και θέλουν διαχείριση…
Μαρία Ανδ. Σταμπουλοπούλου
(Ειδική Παιδαγωγός)
Οι βασικές συμβουλές που μπορούν να ακολουθήσουν οι γονείς/εκπαιδευτικοί σε σχέση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι οι εξής: Αφιερώστε λίγο από τον ελεύθερο χρόνο σας παίζοντας παρέα με το παιδί σας τα ηλεκτρονικά του παιχνίδια. Αν σας τρομάζουν τα περίπλοκα εικονικά περιβάλλοντα, ζητήστε από το παιδί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τον τρόπο λειτουργίας των παιχνιδιών αυτών. Ακόμη, θέστε κανόνες. Καταρχήν, συμφωνήστε με το παιδί το χρόνο που θα ασχολείται με το ηλεκτρονικό παιχνίδι. Επιπλέον, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα εργαλεία γονεϊκού ελέγχου που παρέχει η πλειονότητα των παιχνιδομηχανών, για να ελέγχετε το χρόνο που δαπανά το παιδί αλλά και το περιεχόμενο των παιχνιδιών. Τέλος, παροτρύνετε το παιδί να κάνει συχνά διαλείμματα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού και να χαλαρώνει.
Του Λευτέρη Χ. Θεοδωρακόπουλου
Naturanrg.gr