Θέλεις να στρέψεις το ενδιαφέρον του παιδιού σου στα βιβλία; Πολύ καλά θα κάνεις γιατί το διάβασμα έχει αμέτρητα οφέλη.
https://bestofyou.gr/ 04.02.2021
Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος
Το διάβασμα είναι μια διαδικασία που θα πρέπει να υπάρχει στην καθημερινότητά του παιδιού από νωρίς. Ξεκινήστε λοιπόν να του διαβάζετε από την αρχή της ζωής του καθώς έτσι θα το ενθαρρύνετε και θα το εμπνεύσετε να διαβάζει και μόνο του αργότερα, και δείτε τα οφέλη με τα μάτια σας.
Τα δώρα του βιβλίου και τα οφέλη του διαβάσματος στα παιδιά
Μας φέρνει πιο κοντά
Το διάβασμα είναι πολύτιμο στα παιδιά ακόμα και πολύ πριν μάθουν να διαβάζουν μόνα τους. Όταν διαβάζουμε στα παιδιά μας από πολύ νωρίς στη ζωή τους, ενισχύεται ο δεσμός ανάμεσά μας. Επίσης είναι ένας από τους πιο πρόσφορους τρόπους για να περάσουμε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά μας και να δημιουργήσουμε τις δικές μας μικρές στιγμές και ευχάριστες ρουτίνες μέσα στη μέρα.
Όπως έδειξε και σχετική έρευνα που έγινε το 2008 (Duursma, Elisabeth & Augustyn, Marilyn & Zuckerman, B. Reading aloud to children: The evidence) όταν διαβάζουμε δυνατά στα παιδιά, ειδικά αν το κάνουμε με παραστατικό τρόπο, ενισχύουμε τον πρωταρχικό δεσμό, δηλαδή το δεσμό που σχηματίζεται μεταξύ του παιδιού και των ανθρώπων που αναλαμβάνουν τη φροντίδα του από την πρώτη μέρα της ζωής του. Οι στιγμές που διαβάζουμε στα παιδιά μας, ενισχύουν το αίσθημα της ασφάλειας και τα γεμίζουν με τη σιγουριά που έχουν ανάγκη.
Ακονίζει τη γλώσσα και τις γνωστικές τους λειτουργίες
Έστω κι αν τα παιδιά είναι ακόμα πολύ μικρά, η επαφή με τα βιβλία, τα βοηθάει να αναπτύξουν σημαντικά τις γλωσσικές τους ικανότητες αλλά και τις γνωστικές τους ικανότητες (μνήμη, προσοχή, συγκέντρωση κ.λπ.) καθώς εστιάζουν στην παρακολούθηση της εξέλιξης όσων εκτυλίσσονται στο βιβλίο. Αυτό έχει επιβεβαιωθεί εξάλλου από αρκετές έρευνες, μεταξύ των οποίων και μία που έχει δείξει ότι τα παιδιά που οι γονείς τους τους διαβάζουν στην ηλικία των 9 μηνών, τα πηγαίνουν καλύτερα από τα παιδιά που δεν εκτίθενται στα βιβλία, σε τεστ επικοινωνιακών αλλά και νοητικών ικανοτήτων π.χ. στον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν με το περιβάλλον τους ή στο πώς επιλύουν προβλήματα κ.λπ. (Murray, Egan 2013)
Κι άλλες έρευνες όμως, όπως μία πολύ πρόσφατη (Mendelsohn, Klass, 2018), δείχνουν ότι αυτή η επίδραση είναι μακροπρόθεσμη, καθώς φαίνεται ότι τα παιδιά που είχαν εκτεθεί στο διάβασμα από νωρίς, είχαν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης και γλωσσικής ανάπτυξης στην εφηβεία τους.
Είναι γνωστό άλλωστε, ότι το διάβασμα πλουτίζει το λεξιλόγιο των παιδιών -πράγμα που επίσης συμβάλλει στην επιτυχημένη επικοινωνία- καθώς τα βιβλία είναι γεμάτα από λέξεις που δε χρησιμοποιούμε συχνά στον καθημερινό μας λόγο και ίσως να μην είχαν την ευκαιρία να τις μάθουν διαφορετικά. Αυτό αποδεικνύεται και ερευνητικά, καθώς έχει φανεί ότι τα παιδιά που οι γονείς τους τους διαβάζουν στα πρώτα 5 χρόνια της ζωής τους, εκτίθενται σε σχεδόν ενάμισυ εκατομμύριο (!) περισσότερες λέξεις απ’ ό,τι τα παιδιά που δεν έχουν στη ζωή τους τα βιβλία σε εκείνη την περίοδο (Logan, Justice, Yumuş, Chaparro-Moreno, 2019)
Τα κάνει πιο δημιουργικά
Ένα παιδί που έχει επαφή με το διάβασμα, αναπτύσσει περισσότερη τη φαντασία του και τη περιέργειά του, αφού εκτίθεται σε περισσότερα ερεθίσματα και εικόνες. Πλάθει εικόνες για άλλους τόπους, ανθρώπους και καταστάσεις, για έναν κόσμο γεμάτο δυνατότητες… Έτσι τα βοηθάει να αποκτήσουν ιδέες και ενδιαφέροντα ενώ αυτή η δημιουργικότητα μπορεί να γίνει ένα από τα καταφύγιά τους όταν αισθάνονται πιεσμένα ή στεναχωρημένα και ψάχνουν τρόπους να εκφραστούν και να αποκαταστήσουν τη συναισθηματική τους ισορροπία.
Τα προετοιμάζει για τη ζωή
Έρευνες δείχνουν ότι όταν τα παιδιά έρχονται σε επαφή με το διάβασμα από πολύ νωρίς, αναπτύσσουν και τις κοινωνικές αλλά και τις ψυχοσυναισθηματικές τους δεξιότητες καθώς μαθαίνουν πώς να φέρονται σε διάφορες περιστάσεις μέσα από τη στάση των ηρώων των ιστοριών και πώς να τα βγάζουν πέρα στις δυσκολίες (Duursma, Elisabeth & Augustyn, Marilyn & Zuckerman, 2008). Μέσα από το διάβασμα μαθαίνουν να κατανοούν πώς λειτουργεί ο κόσμος και έρχονται σε επαφή με συμπεριφορές και καταστάσεις που μπορούν να χρησιμοποιήσουν είτε προς αποφυγή είτε προς μίμηση. Έτσι μπορούν να «προπονηθούν» για το πώς να αντιμετωπίζουν από τις πιο απλές καθημερινές καταστάσεις όπως π.χ. πώς να παίζουν με τους φίλους τους, ή πώς είναι μια επίσκεψη στο γιατρό μέχρι πιο σύνθετες όπως π.χ. πώς να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους σε μια πιθανή απώλεια, έναν τσακωμό κ.λπ.
Άλλα οφέλη του διαβάσματος στα παιδιά
Εκτός από τα παραπάνω, το διάβασμα έχει και μία σειρά από επιπλέον οφέλη αφού όταν διαβάζουμε στα παιδιά, τα βοηθάμε να αναπτύξουν τις ακουστικές τους ικανότητες καθώς και την ικανότητά τους να επεξεργάζονται πληροφορίες αφού μαθαίνουν να βγάζουν νόημα απ’ όσα ακούνε και βλέπουν. Επιπλέον, μέσα από το διάβασμα, αναπτύσσουν την ενσυναίσθησή τους αφού καταλαβαίνουν ότι κι οι γύρω τους έχουν συναισθήματα και αντιλαμβάνονται πώς μπορεί να σκέφτονται ή να νιώθουν βάζοντας τον εαυτό τους στη θέση των ηρώων. Έρχονται έτσι σε επαφή με τα συναισθήματα των άλλων αλλά και τα δικά τους και μαθαίνουν να τα προσεγγίζουν και να τα επεξεργάζονται εποικοδομητικά. Από πολλές έρευνες, έχει φανεί επίσης, ότι τα παιδιά που μαθαίνουν να αγαπάνε το διάβασμα από νωρίς, τα πηγαίνουν καλύτερα στο σχολείο αλλά και στην επαγγελματική τους πορεία στο μέλλον