Σε ένα πείραμα που έγινε στο Γέιλ τη δεκαετία του ’60, ψυχολόγοι απέδειξαν πώς οι άνθρωποι δεν έχουν πρόβλημα να προκαλέσουν πόνο σε άλλους όταν οι ίδιοι κατέχουν κάποια θέση εξουσίας.
Τώρα σε μια νέα έρευνα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και του Πανεπιστημίου Libre στις Βρυξέλλες, φτάνει σε ακόμα μεγαλύτερο βάθος όσον αφορά στο υπό ποιες συνθήκες μπορεί να θεωρούμε ότι το να βλάψουμε κάποιον μπορεί να είναι δικαιολογημένο.
Σύμφωνα με τα ευρήματά τους λοιπόν, όταν κάποιος μάς “διατάζει” να κάνουμε κάτι, όταν δηλαδή ακολουθούμε εντολές, νιώθουμε λιγότερο υπεύθυνοι για τις πράξεις μας και τις οδυνηρές συνέπειες που αυτές είναι πιθανό να έχουν. Έτσι, τότε είναι πιο εύκολο και να κάνουμε κακό σε κάποιον.
“Όπως φαίνεται, το αίσθημα της ευθύνης μπορεί να μειωθεί αισθητά όταν “αναγκαζόμαστε” να κάνουμε κάτι κακό”, λένε οι επικεφαλής της έρευνας. “οι άνθρωποι συχνά ισχυρίζονται ότι δεν έχουν ευθύνη σε μια τέτοια περίπτωση καθώς το μόνο που κάνουν είναι να εκτελούν εντολές. Αλλά το λένε απλώς και μόνο για να αποφύγουν την τιμωρία ή τέτοιου είδους εντολές μπορούν όντως να διαταράξουν το αίσθημα ευθύνης τους;”
Όπως φαίνεται ισχύει το τελευταίο καθώς, όπως προέκυψε, οι άνθρωποι έχουν την τάση να διστάζουν και να καθυστερούν να αναλάβουν αυτόβουλη δράση όταν ξέρουν ότι αυτή τους η πράξη μπορεί να οδηγήσει σε κάτι κακό. Όταν όμως κάποιος τους διατάζει να το κάνουν, η αντίδρασή τους γίνεται πιο γρήγορη και αποφασιστική παρότι γνωρίζουν ότι έτσι μπορεί να βλάπτουν κάποιον άλλο. Σύμφωνα με τους ειδικούς όταν κάποιος μάς διατάζει να κάνουμε κάτι, αλλάζει ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η νευρική επεξεργασία του τι πρέπει να κάνουμε, επομένως όντως το αίσθημα ευθύνης μας διαταράσσεται, γεγονός που μάς κάνει πιο εύκολο το να γίνουμε κακοί.
Ευτυχώς βέβαια για όλους μας, πάντα υπάρχει κάποιος που θα διαλέξει το σωστό με όποιο κόστος, παρακάμπτοντας ακόμα και αυτήν την ίδια τη δομή του εγκεφάλου μας.
https://psychcentral.com/news/2016/02/20/why-people-can-be-easily-coerced-into-doing-bad-things/99413.html
Την έρευνα επιμελήθηκε η Αλεξάνδρα Καππάτου