Ανεξάρτητα από την ηλικία των παιδιών σας, υπάρχουν κάποιοι γενικοί κανόνες που καλό είναι να ακολουθήσετε για να τα προστατέψετε όσο το δυνατόν περισσότερο από την οδυνηρή διαδικασία του διαζυγίου:
Από την Αλεξάνδρα Καππάτου Ψυχολόγο – Παιδοψυχολόγο – Συγγραφέα
• Χωρίστε με όσο πιο ήρεμο τρόπο γίνεται, γιατί ούτως ή άλλως η ένταση, οι αντεκδικήσεις και οι βαριές κουβέντες που συχνά ανταλλάσσονται δεν οδηγούν ποτέ σε λύσεις.
• Κρατήστε μακριά από τις διαμάχες σας τα παιδιά. Έχει μεγάλη σημασία το σπίτι τους να αποτελεί μέρος γαλήνης.
• Όταν ο ένας από τους δύο γονείς θεωρεί ότι προδόθηκε, τείνει να λειτουργεί εκδικητικά ή συχνά να «δηλητηριάζει», έστω και άθελά του, τα παιδιά και να τα στρέφει εναντίον του άλλου γονέα. Θυμηθείτε ότι αυτές οι «τοξίνες» βλάπτουν βαθύτατα την παιδική ψυχή.
• Ελέγχετε τη φρασεολογία που χρησιμοποιείτε για τον άλλο γονέα όταν είναι μπροστά τα παιδιά, γιατί, ακόμα κι αν έχετε απόλυτο δίκιο σε όσα του καταμαρτυρείτε, η απόρριψή του εκ μέρους σας στερεί από τα παιδιά σας ένα θεμέλιο της προσωπικότητάς τους.
• Φροντίστε να μην διαταραχθεί η σταθερότητα και οι ρυθμοί της καθημερινότητας της οικογένειας, ακόμα κι αν τα παιδιά σας αντιδρούν. Διατηρήστε, έστω και με προσπάθεια, σταθερές τις συνήθειες φαγητού, το ωράριο ύπνου, τις εξωσχολικές δραστηριότητες κ.λπ. Μην ξεχνάτε ότι η διατήρηση των συνηθειών και των μικρών τελετουργιών που είχατε πάντα στην οικογένεια προσφέρουν στο παιδί ασφάλεια.
• Προσπαθήστε να μην αλλάξει το βιοτικό επίπεδο σε ό,τι αφορά τα παιδιά, τουλάχιστον το πρώτο διάστημα.
• Καλό είναι τα παιδιά να μην αλλάξουν σχολείο ή γειτονιά, για να μην διαταραχθούν περισσότερα από τα σταθερά σημεία αναφοράς που διαθέτουν.
• Επιδιώξτε να μην χάσουν κοινωνικές δραστηριότητες που πάντα είχαν, όπως για παράδειγμα συναντήσεις με φίλους, συμμαθητές και συγγενείς.
• Ακόμα κι αν τα παιδιά δεν μιλούν για το αίσθημα της απόρριψης και της ενοχής που βιώνουν, οι γονείς πρέπει κατά καιρούς να τονίζετε ότι για το διαζύγιο ευθύνονται αποκλειστικά οι ενήλικες.
• Τα περισσότερα παιδιά ελπίζουν ότι οι γονείς τους θα τα ξαναβρούν. Το πρόβλημα αυτό εντείνεται όταν τρέφει τις ίδιες ελπίδες και ο ένας από τους δύο γονείς. Καταστήστε σαφές ότι η απόφαση του χωρισμού είναι οριστική, διαβεβαιώνοντάς τα ταυτόχρονα ότι θα είστε και οι δύο γονείς πάντα δίπλα τους.
• Διαφυλάξτε όσο μπορείτε το αίσθημα σιγουριάς των παιδιών.
• Τονώστε την αυτοπεποίθησή τους και δίνετέ τους ευκαιρίες να παίρνουν πρωτοβουλίες ανάλογα με την ηλικία τους.
• Στα ζητήματα ανατροφής έχει μεγάλη σημασία να επιδιώ€ξετε οι δύο γονείς τη χρυσή τομή, τουλάχιστον στα βασικά θέματα, ώστε να μην υπάρχει διγλωσσία. Τα παιδιά δεν πρέπει ξαφνικά να αισθανθούν ότι αλλάζει ο τρόπος ζωής τους επειδή οι δύο γονείς τους θα εφαρμόζουν διαφορετικές αρχές, γεγονός που θα τους προκαλέσει σύγχυση.
• Αν έχετε την επιμέλεια, φροντίστε (όσο κι αν διαφωνείτε με τις επιλογές του άλλου γονέα) να μην σταθείτε ποτέ εμπόδιο στην επικοινωνία του με τα παιδιά.
• Μην αποκόπτετε τον άλλο γονιό από τις δραστηριότητες και τα προβλήματα των παιδιών. Τώρα που λείπει από το σπίτι είναι εύκολο να χάσει την επαφή με την καθημερινότητά τους και να απομακρυνθεί άθελά του. Ζητήστε του να πάτε μαζί στον παιδίατρο και τηλεφωνήστε του για να τον ενημερώσετε για ό,τι αφορά τις σχολικές και τις εξωσχολικές δραστηριότητες του παιδιού σας, όπως, π.χ., ότι αυτή την εβδομάδα το παιδί θα δώσει ένα σημαντικό τεστ στο σχολείο ή θα κάνει μια επίδειξη στον αθλητικό σύλλογο.
• Αν παρά τις δικές σας προσπάθειες ο άλλος γονέας εξαφανιστεί τελείως από τη ζωή των παιδιών, παραχωρήστε ως ένα βαθμό τον ρόλο του απόντος σε ένα θετικό πρότυπο του ίδιου φύλου. Καλό είναι το πρόσωπο αυτό να επιλεγεί από το συγγενικό σας περιβάλλον και να παίζει σταθερά στη ζωή του παιδιού (ή τουλάχιστον μέχρι και το τέλος της εφηβείας) τον ρόλο του «πόλου» που λείπει από την οικογένεια. Έτσι θα λειτουργήσει στοιχειωδώς η βασική τριγωνική σχέση που χρειάζεται κάθε παιδί.
• Αν μετά τον χωρισμό εντοπίσετε κάποιες αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού σας, προσπαθήστε να διερευνήσετε τι συμβαίνει.
• Καλύτερα να μην μπείτε στον πειρασμό μετά το διαζύγιο να παρουσιάσετε τη νέα σχέση σας. Γενικά μην αναγκάσετε ποτέ τα παιδιά σας να αποδεχτούν ως γονεϊκό πρότυπο έναν άνδρα ή μια γυναίκα που δεν γνωρίζετε πολύ καλά και εφόσον είναι πιθανόν η σχέση σας να μην διαρκέσει αρκετά.
Θα υποστείτε μια σειρά από άσκοπες συγκρούσεις και παράλληλα, αν το άτομο αυτό απομακρυνθεί από τη ζωή σας, τα παιδιά σας θα νιώσουν διπλά εγκαταλελειμμένα.