Μπορεί να μένουμε σπίτι και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να εμποδίσουμε την εξάπλωση του κορωνοϊού όμως φαίνεται ότι οι πιθανότητες να νοσήσουμε δεν είναι μηδαμινές. Τι μπορούμε να κάνουμε αν ο ιός χτυπήσει και τη δική μας πόρτα;
Και μόνο η ιδέα ότι μπορεί να έχουμε κορωνοϊό οι ίδιοι ή κάποιος δικός μας μπορεί να μας γεμίσει άγχος για το τι πρέπει να κάνουμε για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους, ειδικά όταν μοιραζόμαστε την ίδια στέγη. Το πρώτο πράγμα το οποίο πρέπει να κάνουμε είναι να δείξουμε ψυχραιμία. Το δεύτερο είναι να ακολουθήσουμε τις συμβουλές των ειδικών.
Δεν αμελούμε τα συμπτώματα
Καθώς το σύστημα υγείας είναι ήδη επιβαρυμένο, συστήνεται να μην καταφεύγουμε στα νοσοκομεία για διάγνωση όταν έχουμε ήπια συμπτώματα. Το ότι μπορεί να είναι ήπια όμως δε σημαίνει ότι πρέπει και να τα αγνοούμε. Αν λοιπόν έχετε πυρετό, βήχα, πονόλαιμο, δυσκολία στην αναπνοή, κόπωση, μυϊκούς πόνους (κάποιοι παρουσιάζουν επίσης γαστρεντερικά συμπτώματα όπως εμετό και διάρροια) και αυτά τα συμπτώματα είναι ελέγξιμα (δεν έχετε π.χ. σοβαρή δυσκολία στην αναπνοή) τότε θα πρέπει να μείνετε σπίτι ακόμα και χωρίς επιβεβαιωμένη διάγνωση. Θυμηθείτε ότι υπάρχουν επίσης και ασυμπτωματικοί ασθενείς που θα μπορούσαν ίσως να υποψιαστούν ότι μπορεί να έχουν προσβληθεί από τον ιό αν παρατηρήσουν απώλεια της όσφρησης ή της γεύσης τους.
Ενημερώνουμε τον γιατρό
Ακόμα και αν τα συμπτώματα είναι ήπια, ενημερώνουμε τακτικά τον προσωπικό μας γιατρό ή τον ΕΟΔΥ (24ωρη γραμμή επικοινωνίας 1135). Εννοείται ότι αν τα συμπτώματα χειροτερέψουν, πρέπει να ζητήσουμε ιατρική συμβουλή αμέσως και να ακολουθήσουμε τις οδηγίες που θα μας δοθούν. Προσοχή! Ειδικά αν υπάρχει κάποιο υποκείμενο νόσημα ή αν το άτομο ανήκει σε άλλη ευπαθή ομάδα (π.χ. είναι προχωρημένης ηλικίας), ενημερώνουμε τους ειδικούς κατευθείαν ακόμα και αν τα συμπτώματα είναι ακόμα σε πολύ αρχικά στάδια!
Αυστηρή απομόνωση
Το άτομο που είναι πιθανόν να έχει κορωνοϊό θα πρέπει να διαμένει σε ξεχωριστό δωμάτιο από τους υπόλοιπους στο σπίτι για δύο εβδομάδες. Ο χώρος θα πρέπει να αερίζεται καλά και να χρησιμοποιείται αυστηρά και μόνο από τον ίδιο. Εννοείται ότι οι μετακινήσεις του θα πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο και αν δεν γίνεται να έχει δικό του δωμάτιο θα πρέπει να κρατάει απόσταση τουλάχιστον δύο μέτρων από τους υπόλοιπους. Ο ασθενής θα πρέπει να φοράει πάντα μάσκα –η οποία θα πρέπει να αντικαθίσταται καθημερινά- ώστε σε περίπτωση βήχα ή φταρνίσματος να περιοριστεί η διασπορά των σταγονιδίων. Καλό είναι πάντως ακόμα με τη μάσκα να βήχει και να φταρνίζεται προσεκτικά (π.χ. στον αγκώνα του) ώστε να προφυλάξει τον φροντιστή στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
Δεν τον φροντίζουμε όλοι…
Ο ασθενής θα πρέπει να φροντίζεται ιδανικά από ένα και μόνο άτομο το οποίο –αν υπάρχουν επιπλέον άτομα στο σπίτι- θα πρέπει να κρατάει αποστάσεις και από αυτά (τουλάχιστον ενάμισι με δύο μέτρα). Αν υπάρχει δυνατότητα, θα πρέπει και αυτός να μένει σε δικό του δωμάτιο. Ο φροντιστής είναι και ο μόνος που επιτρέπεται να πλησιάζει ή να μπαίνει στο δωμάτιο του ασθενή και αυτό μόνο για τα απολύτως απαραίτητα και πάντα με τις μέγιστες προφυλάξεις (γάντια, μάσκα ή μαντίλι αν δεν υπάρχει μάσκα, αντισηπτικό). Μετά από κάθε επαφή με τον ασθενή και τον χώρο του θα πρέπει να πλένει καλά τα χέρια του. Τα γάντια που χρησιμοποίησε θα πρέπει να απορρίπτονται αμέσως όπως και η μάσκα (οι επαναχρησιμοποιούμενες μάσκες και τα μαντίλια θα πρέπει να πλένονται καλά με ζεστό νερό και απορρυπαντικό). Θυμηθείτε να μη βγάζετε τη μάσκα τραβώντας την από το μπροστινό μέρος αλλά να την αφαιρείτε από πίσω.
Ο φροντιστής θα πρέπει να πλένει πάντα τα χέρια του και για την προετοιμασία του φαγητού και φυσικά πριν την κατανάλωση φαγητού και μετά τη χρήση της τουαλέτας. Επίσης, θα πρέπει –όπως είναι αυτονόητο- να μην ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου.
…όμως όλοι μπαίνουμε σε αυστηρή καραντίνα
Όλοι όσοι έχουν έρθει σε επαφή με ύποπτο κρούσμα (οικογένεια, φίλοι, συνάδελφοι κ.λπ.) θα πρέπει να ενημερωθούν και να πράξουν τα δέοντα: Απομόνωση, παρακολούθηση της κατάστασής τους με τακτική θερμομέτρηση για 14 μέρες, τήρηση όλων των μέτρων υγιεινής κ.λπ. Αν εργάζονται, θα πρέπει επίσης να σταματήσουν να πηγαίνουν στον χώρο εργασίας τους γι’ αυτό το διάστημα.
Τι γίνεται με τους κοινόχρηστους χώρους
Αν ο ασθενής δεν έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί δικό του ξεχωριστό μπάνιο, τότε θα πρέπει να επισκέπτεται το κοινόχρηστο με κάθε πιθανή προφύλαξη όπως:
- Καλή απολύμανση των χεριών πριν και μετά τη χρήση του χώρου
- Χρήση μάσκας και γαντιών
- Ελάχιστη δυνατή παραμονή και επαφή με επιφάνειες
- Απολύμανση των επιφανειών αμέσως μετά
Το ίδιο ισχύει και για όλους τους υπόλοιπους κοινόχρηστους χώρους. Η καθαριότητα, η απολύμανση και η λήψη αυστηρών μέτρων ατομικής υγιεινής θα πρέπει να είναι στο καθημερινό πρόγραμμα όλων όσων μένουν στο σπίτι τόσο μέσα όσο και έξω από αυτό αν πρέπει οπωσδήποτε να μετακινηθούν.
Επίσης, οι κοινόχρηστοι χώροι θα πρέπει να αερίζονται πολύ καλά.
Τι κάνουμε με τα αντικείμενα του ασθενή
Καλό είναι ο ασθενής να έχει τα δικά του ξεχωριστά σκεύη (πιάτα, ποτήρια κ.λπ.).
Δεν αγγίζουμε ποτέ αντικείμενα (μάσκες, γάντια, σκεύη, σεντόνια κ.λπ.) που έχει χρησιμοποιήσει ο ασθενής με γυμνά χέρια. Σε περίπτωση που δεν έχουμε γάντια, απολυμαίνουμε πολύ καλά τα χέρια μας αμέσως μετά.
Οι μάσκες και τα γάντια του ασθενή πρέπει να καταλήγουν στα απορρίμματα –ακόμα καλύτερα αφού πρώτα τα βάλουμε σε ξεχωριστή σακούλα που θα κλείνει καλά- και όχι στην ανακύκλωση ώστε να προστατευθούν όσο γίνεται οι άνθρωποι που εργάζονται στα σημεία διαλογής.
Όλα τα υπόλοιπα επαναχρησιμοποιούμενα αντικείμενα με τα οποία έχει έρθει σε επαφή θα πρέπει να πλένονται προσεκτικά σε υψηλές θερμοκρασίες.
Ρούχα και σεντόνια που πιθανώς φέρουν τον ιό θα πρέπει να μπαίνουν σε ξεχωριστές σακούλες πριν πλυθούν και να πλένονται στους 60-90 βαθμούς.
Πώς καθαρίζουμε τις επιφάνειες
Οι επιφάνειες τόσο στο δωμάτιο του ασθενή όσο και στο υπόλοιπο σπίτι θα πρέπει αρχικά να καθαρίζονται με κοινό απορρυπαντικό ή σαπούνι και στη συνέχεια να απολυμαίνονται είτε με κάποιο ειδικό προϊόν είτε διαλύοντας χλωρίνη σε νερό (4 κουταλάκια του τσαγιού χλωρίνη σε ένα λίτρο νερό). Ο καθαρισμός θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μία φορά την ημέρα.
Αν υπάρχουν ζώα στο σπίτι
Ο ασθενής θα πρέπει να μην έχει επαφή ούτε με αυτά. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και στα ζώα του σπιτιού όπως σκύλοι ή γάτες γι’ αυτό και τα ζώα θα πρέπει να μην έχουν πρόσβαση στο άτομο που πιθανώς νοσεί.
Φροντίδα του ασθενή
Υγρά, σούπες και ελαφριά τροφή είναι οι ενδεδειγμένες οδηγίες για την καλύτερη δυνατή φροντίδα ενός ασθενή στο σπίτι. Αν έχει πυρετό, χορηγούμε παρακεταμόλη. Οι περισσότεροι δείχνουν σημάδια ανάρρωσης συνήθως σε διάστημα μίας εβδομάδας ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να βγαίνουν από την απομόνωση προτού περάσουν οπωσδήποτε 14 μέρες.
https://www.redcross.org/about-us/news-and-events/news/2020/what-you-should-do-if-caring-for-someone-with-coronavirus.html https://www.nytimes.com/2020/03/22/well/what-if-i-have-coronavirus.html