Από την Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγο – Παιδοψυχολόγο
Τα «μωρά της καραντίνας» δεν ήρθαν ποτέ…
Πρόσφατα στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των γεννήσεων στη χώρα μας στη διάρκεια της πανδημίας, φαίνεται ότι ανατρέπουν την εντύπωση που είχε δημιουργηθεί τουλάχιστον στην αρχή της πανδημίας ότι ο εγκλεισμός, θα οδηγούσε τα ζευγάρια στην απόκτηση παιδιών.
Σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο εσωτερικών οι γεννήσεις τον Νοέμβριο και το Δεκέμβριο του 2020 είχαν μειωθεί κατά 6,5% σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2019. Το ίδιο συνεχίστηκε τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο του 2021.
Αυτά τα στοιχεία έρχονται να επιδεινώσουν κι άλλο την κατάσταση ως προς αυτό το θέμα στην Ελλάδα, καθώς η υπογεννητικότητα αποτελεί σταθερά πρόβλημα τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα μας.
Οι αιτίες
Η απότομη αλλαγή της καθημερινότητας των περισσότερων κατά τους 12 μήνες της πανδημίας προκάλεσε πολλές ανατροπές. Μπήκαν νέα δεδομένα στη ζωή μας πολύμηνα lockdown , εγκλεισμός , κοινωνική απόσταση , τηλεργασία , τηλεκπαίδευση κλπ.
Η υποχρεωτική συνύπαρξη των ζευγαριών όλη τη μέρα σε ένα σπίτι χωρίς διεξόδους , προσωπικό χρόνο ή χώρο για μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω των lockdown, αποτέλεσε μια πρωτόγνωρη συνθήκη που δοκίμασε και δοκιμάζει τα ζευγάρια. Άγχος , θυμός ,κατάθλιψη , απογοήτευση, πίεση, αίσθηση εγκλωβισμού , κόπωση, εργασιακή ανασφάλεια, φόβος για το μέλλον είναι μόνο μερικά από τα συναισθήματα που κατακλύζουν και τα δυο φύλα. Επακόλουθο αυτών είναι η δημιουργία εντάσεων και κλυδωνισμών στη σχέση των ζευγαριών που σύμφωνα με μελέτες σε κάποιες περιπτώσεις οδηγούνται σε χωρισμό . Αυτή η κατάσταση είναι αποτρεπτική στην οποιαδήποτε επιθυμία για τεκνοποίηση …
Παράλληλα η τεράστια ανασφάλεια που έχει προκύψει στον εργασιακό τομέα στρεσάρει τους επίδοξους γονείς καθώς επηρεάζει άμεσα την οικονομική τους κατάσταση. Κι ένα παιδί όλοι ξέρουμε ότι δεν έχει λίγα έξοδα. Έτσι ανέστειλαν την οποιαδήποτε διάθεση να προχωρήσουν σε απόφαση τεκνοποίησης.
Σε αυτό το σημείο να προσθέσουμε ότι και αρκετοί γάμοι που ενδεχομένως θα οδηγούσαν σε τεκνοποίηση αναβλήθηκαν.
Ακόμη και τα ζευγάρια που είχαν ένα ή δυο παιδιά και σχεδίαζαν να αποκτήσουν ακόμη ένα ή και περισσότερα υποχρεώθηκαν να οπισθοχωρήσουν καθώς ήδη πιέστηκαν τόσο οικονομικά όσο και συναισθηματικά προσπαθώντας να συνδυάσουν εργασία (ή ανεργία) με την κατάσταση που επικρατεί στην εκπαίδευση και τις επιπλέον απαιτήσεις που δημιούργησε η μακρόχρονη παραμονή στο σπίτι με τα παιδιά, έλλειψη προσωπικού χρόνου και επαρκών τρόπων εκτόνωσης κ.λπ.)
Επιπροσθέτως η έλλειψη δομών που στηρίζουν την οικογενειακή πρόνοια και τη φροντίδα των παιδιών (π.χ. επιδοματική πολιτική, επαρκείς δομές φύλαξης παιδιών κ.λπ.) συνέβαλε καθοριστικά στην αναβολή της όποιας σκέψης ή απόφασης για τεκνοποίηση.
Τέλος πολλοί αναβάλλουν την απόφαση να κάνουν παιδιά, από το φόβο μήπως προσβληθούν είτε οι ίδιοι είτε τα παιδιά τους από κορωνοϊό
Η πανδημία μας έκανε να αμφιβάλλουμε και να ανησυχούμε για τα πάντα. Πολλοί, σε αυτό το διάστημα, αναθεώρησαν τις προτεραιότητές τους, τις σχέσεις τους, τις αξίες και τα σχέδιά τους. Το άγχος χτύπησε κόκκινο, πολλοί από εμάς αποκτήσαμε εντονότερες ανησυχίες για τη θέση μας στον κόσμο αλλά και την πορεία του πλανήτη. Κάτω από τέτοιες συνθήκες, είναι αναμενόμενο κάποιος να σκεφτεί -και δυο και τρεις φορές- να κάνει παιδί.
Η πανδημία, δεν επηρέασε μόνο τα οικονομικά μας, επηρέασε βαθιά τον ψυχισμό μας και τον τρόπο σκέψης μας συνολικά. Κι αυτό έρχεται με ένα κόστος που καθρεφτίζεται και στη θέληση και τη δυνατότητα να φέρουμε ένα παιδί στον κόσμο.
