Μύθι – μύθι, παραμύθι!
Γενιές και γενιές παιδιών έχουν μεγαλώσει με κλασικά παραμύθια, όπως Σταχτοπούτα, Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι, Κοκκινοσκουφίτσα και άλλα. Όταν ακούμε παραμύθι, η σκέψη μας κατευθείαν πηγαίνει στα παιδιά. Πράγματι, για όλα τα παιδιά η ώρα του παραμυθιού είναι η καλύτερη στιγμή της μέρας. «Άντε, μαμά, ξαναπές το», και πάλι από την αρχή το ίδιο παραμύθι. «Mα, παιδί μου, ακόμη δεν το βαρέθηκες;» διαμαρτύρεται η μητέρα. «Όχι, θέλω να μου το διαβάσεις πάλι…»
Tα παραμύθια είναι μαγικά, μυστηριώδη, γοητεύουν και καθηλώνουν το ενδιαφέρον των μικρών μας. Aπό τη στιγμή της γέννησης, οι γονείς με προθυμία ξεκινούν την αφήγηση ιστοριών στο παιδί και προμηθεύονται διάφορα βιβλιαράκια κατάλληλα για την ηλικία του.
Kανείς δεν αμφισβητεί ότι τα σημερινά παιδιά ήδη γνωρίζουν αρκετά παραμύθια και έχουν μυηθεί από νωρίς στην παιδική λογοτεχνία.
Συχνά, οι γονείς προβληματίζονται και με ρωτούν σχετικά με το περιεχόμενο των παραμυθιών, διότι, όπως αναφέρουν, κάποια είναι γεμάτα βία ή μηχανορραφίες και αναρωτιούνται αν τα παιδιά επηρεάζονται απ’ αυτά.
Όπως όμως θα έχετε παρατηρήσει, το παιδί γνωρίζει στο βάθος ότι ο ήρωάς του είναι ο καλός και ότι αυτός τελικά θα επικρατήσει, παρά τις ταλαιπωρίες που ίσως αντιμετωπίσει.
Άλλωστε, παρακολουθεί με ενδιαφέρον την εξέλιξη, περιμένοντας με ανυπομονησία τη στιγμή της δικαίωσης, της κάθαρσης, όπου όλα θα έχουν τακτοποιηθεί.
Στα αγόρια παρατηρείται μια ξεκάθαρη προτίμηση στους ισχυρούς και δυνατούς ήρωες που θα κινδυνεύσουν πολλές φορές, ίσως θα δυσκολευτούν, όμως δεν θα το βάλουν κάτω και στο τέλος θα νικήσουν. Tα κορίτσια προτιμούν, στην πλειονότητά τους, ηρωίδες τρυφερές ή ήρωες διασκεδαστικούς, που δίνουν έμφαση στο συναίσθημα, είναι γεμάτοι καλοσύνη, ομορφιά, γενναιοδωρία, που αντιμετωπίζουν καταστάσεις δραματικές, χωρίς επιθετικότητα, και όμως τελικά κατορθώνουν να υπερνικήσουν όλα τα εμπόδια.
Πού βοηθά το παραμύθι…
• Tο περιεχόμενο των παραμυθιών βοηθά το παιδί να προσεγγίσει φόβους ή εσωτερικές συγκρούσεις και, γενικά, συναισθήματα που το απασχολούν, να παρακολουθήσει ιστορίες με αναφορές σε θέματα, όπως εγκατάλειψη από τους γονείς, αδικίες, απώλεια κάποιου αγαπημένου προσώπου, ζήλια για το αδελφάκι του, απογοητεύσεις, ενοχές.
• Περιγράφουν καταστάσεις με αλληγορικό τρόπο. Aυτές οι ιστορίες δίνουν στα παιδιά πολλά στοιχεία για να κατανοήσουν τον κόσμο και τον ίδιο τον εαυτό τους. Κατά έναν τρόπο τα βοηθούν να μεγαλώσουν.
• Tους εξηγούν ότι οι δυσκολίες είναι αναπόφευκτες, ενώ ταυτόχρονα τα βεβαιώνουν ότι μπορούν να τις υπερνικήσουν. Δηλαδή, τους δίνουν μηνύματα για την εμπιστοσύνη που πρέπει να έχουν στον εαυτό τους, για την ανάγκη να αναπτύσσουν πρωτοβουλίες…
• Μέσα από τα παραμύθια, τα παιδιά αντλούν πολύτιμα στοιχεία και μαθαίνουν ν’ αναγνωρίζουν και να κατανοούν έννοιες αρκετά πολύπλοκες, όπως το καλό και το κακό.
• Κανείς δεν αμφισβητεί ότι τα παιδιά πρέπει να παλέψουν με μια σειρά από
συναισθήματα, που πολλές φορές είναι αντικρουόμενα, για να μπορέσουν να μεγαλώσουν, και το παραμύθι συντελεί σε αυτό.
Απόσπασμα από το βιβλίο μου «Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά».