Θάνατος τριών παιδιών στην Πάτρα: «Οχι σε μεμονωμένη ερμηνεία παιδικών ζωγραφιών» λέει η Καππάτου στον Ε.Τ.
Μαρίνα Ξυπνητού
Θάνατος τριών παιδιών στην Πάτρα: «Μια ζωγραφιά από μόνη της και χωρίς αναλυτική γνώση του ιστορικού μιας οικογένειας και αξιολόγησης του ίδιου του παιδιού μπορεί να οδηγήσει σε κάποιες σκέψεις, όμως δεν μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλή επιστημονικά συμπεράσματα», διευκρινίζει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος Αλεξάνδρα Καππάτου.
Η ζωγραφιά της 9χρονης Τζωρτζίνας, που φέρεται να δολοφονήθηκε από τη μητέρα της Ρούλα Πισπιρίγκου στις 29 Ιανουαρίου, για πολλούς αποτελεί ατράνταχτο στοιχείο μέσω του οποίου το παιδί «μίλησε» για όλα όσα ένιωθε ή έβλεπε.
Σύμφωνα με την κ. Καππάτου, η ζωγραφική είναι πράγματι ένα βασικό εργαλείο συνυφασμένο με την παιδική ηλικία και όχι μόνο.
«Τα παιδιά από πολύ νωρίς αποπειρώνται να αποτυπώσουν στο χαρτί διάφορα σχέδια. Στην αρχή με μουτζούρες και σταδιακά όσο προχωρά η ανάπτυξή τους τα σχέδιά τους γίνονται πιο σύνθετα και απεικονίζουν διάφορα, π.χ. σπίτια, οικογένεια, δένδρα, ουρανός, θάλασσα κ.λπ. που τα εντυπωσιάζουν. Οι ζωγραφιές έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί το παιδί μπορεί να αποτυπώσει τους προβληματισμούς, τις σκέψεις του, τα βιώματά του που το απασχολούν εκείνη τη συγκεκριμένη περίοδο τα οποία εμφανίζει με έναν δικό του παιδικό τρόπο, μεταμφιεσμένα, που για τους γονείς είναι απλά και ίσως δεν δίνουν μεγάλη σημασία, αλλά για τους ειδικούς ψυχικής υγείας παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο».
Ερμηνεία
Ερωτηθείσα για το αν προκύπτει από τη ζωγραφιά η ανασφάλεια της Τζωρτζίνας, η παιδοψυχολόγος εξήγησε ότι θα μπορούσε να προκύψει σε μια γενική αξιολόγηση αλλά δεν είναι επιστημονικά ορθό να ερμηνεύονται μεμονωμένα σχέδια. Αξιολογούνται το περιεχόμενο της ζωγραφιάς, η θέση κάθε ατόμου στο χαρτί, το μέγεθος, τα χρώματα, τα χαρακτηριστικά και η έκφραση των προσώπων, διάφορες άλλες λεπτομέρειες κ.λπ.
Σε κάθε περίπτωση, όπως διευκρινίζει, η ζωγραφιά θα μπορούσε να ερμηνευτεί μόνο αν είχαμε και το ιστορικό της οικογένειας που προκύπτει από την επαφή του ειδικού ψυχικής υγείας με τους γονείς.
Γενικώς πάντως, το παιδικό ιχνογράφημα είναι ένα βασικό εργαλείο προσέγγισης, αξιολόγησης αλλά και θεραπείας στα χέρια των ψυχολόγων και των παιδοψυχίατρων καθώς αντανακλά τα συναισθήματα του παιδιού κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, τη σχέση με τους γονείς του, τα αδέλφια του, τους φόβους του, τις ανησυχίες κ.ά. που ενδεχομένως του συμβαίνουν ή το απασχολούν μέσα από αυτό τον μοναδικό, ιδιαίτερο, μη λεκτικό τρόπο.