Ελεύθερος τύπος – Life
Ελένη Βέργου
Μπορεί ο Μπάτμαν, ο Σπάιντερμαν και διάφοροι άλλοι σούπερ ήρωες να φέρνουν χαμόγελα…ευτυχίας στα παιδιά, την ίδια ώρα, όμως, φέρνουν και εφιάλτες!
Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν μετά από έρευνα επιστήμονες του Ινστιτούτο Παιδικών Ερευνών στο Σιάτλ των ΗΠΑ και υπενθυμίζουν στους γονείς ότι πρέπει να ασκούν έλεγχο στις παιδικές σειρές που παρακολουθούν τα παιδιά τους. Με αυτό τον τρόπο, όχι μόνο διασφαλίζουν ότι δεν θα βλέπουν εφιάλτες στον ύπνο τους αλλά και ότι δεν θα δέχονται αρνητικά μηνύματα, που πιθανώς να βλάψουν το ψυχισμό τους. Για τις ανάγκες της μελέτης τους, οι ειδικοί παρακολούθησαν στενά 565 νήπια και ζήτησαν από τους γονείς τους να καταγράφουν πόσες φορές ξυπνάνε τρομαγμένα το βράδυ. Παρατήρησαν λοιπόν ότι ακόμα και όταν οι λιλιπούτειοι παρακολουθούσαν κλασικές παιδικές σειρές, όπως για παράδειγμα Μπαγκς Μπάνι, αυξάνονταν οι πιθανότητες να δουν εφιάλτες. Η επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας Μισέλ Γκάρισον αναφέρει: «Ακόμα και αυτές οι παιδικές σειρές ήταν πιο βίαιες από ότι μπορούσαν να αντέξουν οι μικροί μας εθελοντές. Φαίνεται λοιπόν ότι τα νήπια δεν πρέπει δεν πρέπει να εκτίθενται καθόλου στη βία. Φυσικά, το παιδικό αυτό είναι μια χαρά για παιδιά άνω των έξι ετών».
Παλαιότερες επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι βίαιες σκηνές σε παιδικά προγράμματα αυξάνουν τις πιθανότητες να εμφανίσουν ψυχολογικά προβλήματα και να «υιοθετήσουν» κακές συμπεριφορές. Η κλινική μελέτη των ειδικών από το Σιάτλ έδειξε ότι η Ντόρα η Εξερευνήτρια και οι ήρωες του Σέσαμι Στριτ μπορούσαν να κατευνάσουν τα νήπια και να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου τους. Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη μελέτη είχε επικεντρωθεί σε παιδιά νηπιακής ηλικίας, η επιστημονική ομάδα τονίζει ότι οι γονείς πρέπει να περνάνε από…κόσκινο και τα καρτούν, που βλέπουν οι λιλιπούτειοι ακόμα και όταν είναι πλέον στο δημοτικό.
Τι λένε οι Έλληνες ειδικοί
Τα τελευταία χρόνια, έχουν κάνει την εμφάνισή τους δεκάδες καινούργια παιδικά προγράμματα, τα οποία χαρακτηρίζονται μεν κατάλληλα για όλους αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Μάλιστα ορισμένα, τα οποία προβάλλονται και στην ελληνική τηλεόραση, είναι ακατάλληλα ακόμα και για παιδιά του δημοτικού! Ανάμεσα σε αυτά και ορισμένα κινούμενα σχέδια από την Ιαπωνία, τα οποία δεν έχουν δημιουργηθεί για παιδιά αλλά απευθύνονται σε ενήλικες.
Αρκετοί γονείς, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό, δεν μπαίνουν στη διαδικασία να παρακολουθήσουν οι ίδιοι τις σειρές αυτές, με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουν ότι τα παιδιά τους δέχονται καθημερινά αρνητικά μηνύματα. «Σε αρκετές περιπτώσεις, οι γονείς εφησυχάζουν και αφήνουν τα παιδιά τους να παρακολουθούν παιδικές σειρές, χωρίς πρώτα να ελέγχουν. Η αλήθεια είναι ότι σε σχέση με παλαιότερα χρόνια, οι σημερινοί γονείς είναι ευαισθητοποιημένοι, ενημερωμένοι και έχουν ένα βαθμό επαγρύπνησης. Όχι, όμως, όσο πρέπει» λέει στον «Ε.Τ.» η κ. Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος. Μάλιστα, η ειδικός τονίζει ότι η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών έχει κάνει τους Έλληνες γονείς να ρίξουν τη προσοχή τους σε άλλα θέματα: «Έχουν επικεντρωθεί περισσότερΟ στα θέματα επιβίωσης ή ανεργίας. Κατά συνέπεια, η επίβλεψη σε τέτοιου είδους ζητήματα έχει ατονήσει λίγο. Η τηλεόραση αποτελεί για τους γονείς μια πρόσκαιρη πηγή ησυχίας».
Τόσο τα νήπια όσο και τα παιδιά του δημοτικού επηρεάζονται από όλα όσα βλέπουν στην τηλεόραση. «Το περιεχόμενο πολλών παιδικών είναι ακατάλληλο και μεταφέρουν μηνύματα βίας και επιθετικότητας στα παιδιά. Ταυτόχρονα προάγουν τον ανταγωνισμό με την κακή του έννοια και το δίκιο του ισχυρότερου. Ουσιαστικά τα βάζουν σε ένα κόσμο, που απέχει πολύ από την πραγματικότητα» εξηγεί η κ. Καππάτου, και συμπληρώνει: «Σε περίπτωση που το παιδί δεν μπορεί να ερμηνεύσει τα μηνύματα, τα οποία δέχεται, τότε υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για τον ψυχισμό του. Επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να βλέπουν αυτές τις βίαιες σκηνές ακόμα και στον ύπνο τους. Την ίδια ώρα, τα ακατάλληλα παιδικά μπορεί να επηρεάσουν και τη συμπεριφορά των παιδιών, καθώς αυτά θα μιμούνται όλα όσα βλέπουν. Η εικόνα είναι παντοδυναμία».
Για όλα τα παιδιά ανεξαιρέτως, η παρακολούθηση παιδικών σειρών και καρτούν αποτελεί…αγαπημένη ασχολία. Αυτό συμβαίνει επειδή οι λιλιπούτειοι ελκύονται από τη δράση και τη γρήγορη εναλλαγή των εικόνων. Έτσι, τα ίδια δεν είναι σε θέση να αντιληφθούν ότι κάποιο καρτούν τα τρομάζει ή τα αναστατώνει. «Τα παιδιά πρέπει να βλέπουν επιλεγμένες παιδικές σειρές και όσο παρακολουθούν να είναι μαζί και οι γονείς τους. Υπάρχουν πολλά καλά παιδικά, όπως παλαιότερα τα Στρουμφάκια, τα οποία προάγουν τη συνεργασία και περνάνε όμορφα μηνύματα στα παιδιά» αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Καππάτου. Και τι συμβουλεύει τους γονείς η Ελληνίδα ειδικός; «Πρέπει να είναι άγρυπνοι φρουροί, να προσέχουν τι παρακολουθούν τα παιδιά τους και να συζητούν μαζί τους. Ακόμα και εάν τα παιδιά επιμένουν να δουν μια σειρά, που οι γονείς θεωρούν ακατάλληλη, τότε πρέπει να καθίσουμε να το παρακολουθήσουμε μαζί τους και να τους εξηγήσουμε όλα όσα συμβαίνουν αλλά και τους λόγους για τους οποίους θεωρούμε ότι το παιδικό δεν είναι καλό» ολοκληρώνει λέγοντας η κ. Καππάτου.
Ο καλόψυχος και φοβιτσιάρης…Σκούμπι Ντου κατακτάει την πρώτη θέση στη λίστα με παιδικά και καρτούν κατάλληλα για όλα τα παιδιά, που δημιούργησε πριν από λίγο καιρό το βρετανικό υπουργείο Υγείας. Ειδικοί παιδοψυχολόγοι κλήθηκαν να κρίνουν τα μηνύματα τα οποία μεταφέρουν στους λιλιπούτειους δημοφιλή παιδικά και να επιλέξουν αυτά που προάγουν ένα υγιεινό τρόπο ζωής. Εκτός από το Σκούμπι Ντου, στη λίστα με τα 20 καλύτερα παιδικά είναι και η Ντόρα η Εξερευνήτρια, o Μπόμπ ο Μάστορας, ο Τομ και ο Τζέρι, ο Ben Ten και τα Looney Tunes. Οι υπόλοιπες…θέσεις καλύπτονται από τηλεοπτικά κινούμενα σχέδια, που δεν προβάλλονται στη χώρα μας.