Έχει άγχος
O δεκαεξάχρονος Γιώργος εμφανίζει άγχος. Eίναι άριστος μαθητής, επιμελής και ιδιαίτερα προσεκτικός. Είναι κοινωνικός, έχει παρέες και καλούς φίλους που τον αποδέχονται. Η σχέση με τους γονείς του είναι πολύ καλή. Συζητά αρκετά με τη μητέρα του, κυρίως τα προβλήματά του ή θέματα της οικογένειας. Μέσα στο σπίτι, όπως λέει η μητέρα του, δεν κάθεται σε ένα μέρος, κατά καιρούς δυσκολεύεται να κοιμηθεί το βράδυ, ιδρώνουν τα χέρια του και τρώει τα νύχια του. Από μικρός ο Γιώργος ήταν αγχώδες παιδί. Όμως, αφότου ξεκίνησε το γυμνάσιο, το άγχος του άρχισε να γίνεται πιο έντονο. Άρχισε να ανησυχεί για διάφορα πράγματα, όπως το να είναι στην ώρα του, να είναι συνεπής σε όλα αν αρ- ρώσταινε κάποιος, αγχωνόταν μήπως ήταν κάτι σοβαρό κ.λπ. Tο άγχος του κορυφώνεται όταν πρέπει να γράψει ένα τεστ στο σχολείο. Δεν κοιμάται το προηγούμενο βράδυ, έχει ταχυπαλμίες, δεν έχει διάθεση να φάει γιατί του έρχεται ναυτία και υποφέρει συχνά από πονοκεφάλους. Aυτά τα συμπτώματα ανησυχούν πολύ τους γονείς του Γιώργου. Έχουν προσπαθήσει να του μιλήσουν, όμως δέχονται ότι και οι ίδιοι είναι πολύ αγχώδεις. Στο σπίτι τους σπανίως υπάρχει ήρεμο κλίμα, πάντα τους απασχολεί κάτι. Παρότι οι ίδιοι θεωρούν ότι διαχειρίζονται κάπως το άγχος τους, αναρωτιούνται τι θα κάνει το παιδί τους. Nιώθουν ότι υποφέρει, αλλά δεν γνωρίζουν με τι τρόπο να το βοηθήσουν αποτελεσματικά.

Tο άγχος είναι ένα πολύ δυσάρεστο αίσθημα μπροστά σε έναν αόριστο κίνδυνο ή μια απειλή. Είναι όμως ένας μηχανισμός που μας κινητοποιεί και μας αναγκάζει να βρίσκουμε λύσεις. Μπορεί να γίνει η κινητήρια δύναμη που μας ωθεί στη δημιουργικότητα και τη δραστηριότητα. Όταν όμως είναι έντονο ή μας καταλαμβάνει με ασήμαντες αφορμές και εμποδίζει την καθημερινή λειτουργικότητα, τότε θεωρείται νοσηρό.
Kατά την εφηβεία τα παιδιά βρίσκονται αντιμέτωπα με πολλές αλλαγές και απαιτήσεις, οπότε το άγχος γίνεται πολύ τακτικός επισκέπτης στην καθημερινή τους ζωή.

Τα συμπτώματα που ο έφηβος μπορεί να εκδηλώσει

Νευρικότητα, ανησυχία, απότομη συμπεριφορά, κακή διάθεση, που δεν συνοδεύεται απαραιτήτως από εριστικότητα ζάλη ή τάση λιποθυμίας, κόμπο στον λαιμό ή αίσθημα πνιγμού ñ ταχυκαρδίες, ονυχοφαγία, αλλαγή στις συνήθειες του ύπνου, πονοκεφάλους, προβλήματα στο στομάχι να κάνει συχνά λάθη, σαν να θέλει να πει με τον τρόπο του στους άλλους ότι τα έχει χαμένα και ότι δεν ξέρει πώς να αντιδράσει να δείχνει πελαγωμένος σε απλές δουλειές ñ να πίνει ή καπνίζει στα κρυφά.

Βοηθήστε το παιδί να διαχειριστεί το άγχος
Εκπαιδεύστε το παιδί να αξιολογεί τα στρεσογόνα γεγονότα. Με αυτόν τον τρόπο μετριάζεται το αίσθημα της απειλής.
Προτρέψτε το να λέει «θα τα καταφέρω». Όσο απλοϊκό κι αν σας φαίνεται, η επανάληψη μιας θετικής φράσης πολλές φορές λειτουργεί ευεργετικά.
Είναι σημαντικό να επιμερίζει τα καθήκοντα που του φαίινονται ότι το ξεπερνούν σε μικρότερα τμήματα, ώστε να τα αντιμετωπίζει πιο εύκολα.
Βοηθήστε το να εστιάζει την προσοχή του στο πρόβλημα και όχι στα συναισθήματα που του γεννά.
Να βεβαιώνεστε ότι το παιδί σας έχει «φορτωθεί» τόσα όσα αντέχει και ότι επιπλέον του περισσεύει χρόνος για να είναι παράλληλα και έφηβος.
Προτρέψτε το να έχει μικρές διαφυγές. Aν νιώθει πολύ άγχος, ίσως χαλαρώσει τηλεφωνώντας σε κάποιον φίλο ή ακούγοντας λίγη μουσική.
Eνθαρρύνετε τις αθλητικές δραστηριότητες, χωρίς όμως να το πιέζετε. Oι έφηβοι που αθλούνται έχουν καλύτερες επιδόσεις σε όλους τους τομείς στους βαθμούς, στις κοινωνικές σχέσεις κ.λπ.
Προσέχετε όσο μπορείτε τη διατροφή του. Aν πίνει καφέδες, καθιερώστε στο σπίτι τη χρήση ντεκαφεϊνέ.
Όταν το κορίτσι ή το αγόρι παρεκτρέπεται από το άγχος του, πείτε του ήρεμα και αποφασιστικά: «Πάψε να μου μιλάς άσχημα, γιατί ούτε σ’ εσένα ταιριάζει να φέρεσαι έτσι ούτε σ’ εμένα αξίζει να μου φέρονται με τέτοιον τρόπο». Όσο περισ- σότερο εξοργίζεστε με έναν έφηβο τόσο περισσότερο ανα- τροφοδοτείτε τη δική του οργή και το άγχος του.
Zητήστε του να κλείσει τα μάτια και να φανταστεί ότι βρίίσκεται σε έναν πολύ όμορφο χώρο, καλοκαίρι στην παραλία ή σε ένα γήπεδο (ανάλογα με τις προτιμήσεις του). Xωρίς να «φύγει» αποκεί, ζητήστε του να επανεξετάσει το πρόβλημα, ας πούμε το τεστ ή το ραντεβού. Mήπως, όταν νιώθει όμορφα, αισθάνεται συγχρόνως ότι το πρόβλημά του μικραίνει;

Από το βιβλίο μου «Εμπιστευτείτε τους εφήβους, εμπιστευτείτε τη ζωή!»