Tα σοβαρά προβλήματα προκύπτουν όταν ο έφηβος καταφεύγει συστηματικά στο ψέμα και πλέον δεν γνωρίζουμε πότε λέει αλήθεια. Κάποιες φορές οι έφηβοι λένε τόσο πολλά και τόσο περίπλοκα ψέματα όχι μόνο σ’ εσάς, αλλά και στους φίλους, τους γνωστούς ή τους δασκάλους τους που μπορεί τα πράγματα να οδηγηθούν σε πολύ δύσκολο σημείο. Για παράδειγμα, μπορεί να πουν ένα ψέμα για να εντυπωσιάσουν κάποιον και, όταν αυτό αποκαλυφθεί, τα παιδιά να πέσουν θύματα κοροϊδίας ή ακόμα και bullying. Μπορεί επίσης να μπλέξουν με επικίνδυνες παρέες κ.ο.κ.

Τι σας προτείνω
Συζητήστε αναλυτικά με τον έφηβό σας σχετικά με τη συ- νήθειά του να λέει ψέματα και ρωτήστε τον γιατί υιοθετεί αυτήν τη συμπεριφορά τι πιστεύει ότι κερδίζει. Εξηγήστε του ότι αυτό που θεωρεί κέρδος είναι στην ουσία απώλεια, γιατί, όταν το ψέμα του αποκαλυφθεί (κάτι που κάποια στιγμή είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συμβεί), οι συνέπειες θα αποδειχθούν πιο σοβαρές απ’ ό,τι φαντάζεται.
Ακούστε τον με προσοχή, ακόμα και αν δεν συμφωνείτε.
Διαβεβαιώστε τον ότι τον αγαπάτε, παρότι δεν σας αρέσει η τακτική του. Να θυμάστε ότι κάτω από αυτήν την ενοχλητική συμπεριφορά κρύβεται κάτι.
Καταστήστε σαφές ότι στην οικογένειά σας το ψέμα πάντα θα αντιμετωπίζεται ως σοβαρό παράπτωμα και θα έχει συνέ- πειες.
Εξηγήστε στον έφηβο τις επιπτώσεις που υφίσταται κάποιος όταν λέει ψέματα (χάνει τους φίλους του, την αξιοπιστία του κ.λπ.).

Ρωτήστε τον αν έχει αντιληφθεί ότι λέγοντας ψέματα πληγώνει αυτούς που αγαπά.
Τονίστε του ότι αυτοί που ψεύδονται κάνουν περίπλοκη τη ζωή τους, γιατί έχουν διαρκώς τον φόβο μήπως αποκαλυφθεί η αλήθεια και έλθουν τα πάνω κάτω.
Συχνά η κατάσταση βγαίνει εκτός ελέγχου, γιατί, πασχίζοντας να καλύψουν το ένα ψέμα με κάποιο άλλο, έρχονται σε δύσκολη θέση, αφού δεν μπορούν να θυμηθούν τι είπαν στον καθένα.
Βλάπτουν τελικά τον εαυτό τους, επειδή δεν έχουν το θάρρος να αναλάβουν την ευθύνη των ενεργειών τους. Έτσι, αυτό που τελικά πετυχαίνουν είναι να μειώνεται η αυτοεκτίμησή τους.
Οι ψεύτες συνήθως είναι μοναχικοί απομονώνονται, προκειμένου να αποφύγουν τις ερωτήσεις εκείνων στους οποίους έχουν πει ψέματα.
Όσο πιο συχνά λένε ψέματα τόσο πιθανότερο είναι να τα πιστέψουν κάποια στιγμή και οι ίδιοι.
Το συμπέρασμα είναι ότι οι ψεύτες ξεγελούν τον ίδιο τον εαυτό τους. Γιατί τα ψέματα δεν διαρκούν και οι ψεύτες δεν είναι τόσο έξυπνοι όσο θέλουν να πιστεύουν.
Μιλήστε λεπτομερώς για την εμπιστοσύνη, δίνοντας στο παιδί έναν κατάλογο με πράγματα που θα το ωφελήσουν όταν το εμπιστεύεστε.
Ρωτήστε το αν θα ’θελε να αλλάξει.
Διαβεβαιώστε το ότι θα είστε δίπλα του σε αυτή την προσπάθεια και ότι σκοπεύετε να αποκαταστήσετε την εμπιστο- σύνη, δίνοντάς του μια ευκαιρία ώστε να δημιουργηθεί μια ειλικρινής σχέση μεταξύ σας χωρίς δυσπιστία.
Μην αισθάνεστε ενοχές για τον τρόπο που το μεγαλώσατε, όλοι οι γονείς κάνουν λάθη το βασικό είναι να τα εντοπίζουν και να έχουν τη διάθεση και τη δυνατότητα να τα διορθώνουν ñ ζητήστε από το παιδί να σας πει την αλήθεια χωρίς να δείχνετε εξοργισμένοι. Πείτε του ότι μπορεί να σας εμπιστευθεί τα πάντα και πως θα είστε δίκαιοι αλλά όχι αυστηροί μαζί του. Έτσι θα αποφύγετε τουλάχιστον τα ψέματα από φόβο.
Αν, για οποιονδήποτε λόγο, είναι δύσκολο στον έφηβό σας να σας αποκαλύψει την αλήθεια πρόσωπο με πρόσωπο, ζητήστε του να το κάνει με άλλον τρόπο (π.χ. να σας γράψει ένα σημείωμα).
Μην παραβλέπετε τα μικρά ψέματα που μπορεί να σας λέει το παιδί σας, γιατί έτσι του το κάνετε πιο εύκολο να σας λέει όλο και μεγαλύτερα.

Προσοχή! Όταν το ψέμα είναι το βασικό στοιχείο επικοινωνίας με τον έφηβο, πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια από ψυχολόγο ή παιδοψυχίατρο.

Από το βιβλίο μου «Εμπιστευτείτε τους εφήβους, εμπιστευτείτε τη ζωή!»

(Η φωτογραφία είναι από το διαδίκτυο)