Της Αλεξάνδρας Καππάτου,Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος
Κατά την διάρκεια υτής της πανδημίας καθώς έχουν κατηγορηθεί και για τη διασπορά του ιού εξαιτίας των διάφορων «κορώνα πάρτυ» και των συνάξεών του σε πλατείες και άλλους χώρους. Μην ξεχνάμε όμως ότι η εφηβεία είναι η εποχή της παρόρμησης και της δυνατής ονειροπόλησης που δύσκολα γνωρίζει εμπόδια. Επίσης, οι έφηβοι αισθάνονται πολύ έντονη την ανάγκη να βρίσκονται με τους φίλους τους και να μοιράζονται τις περισσότερες στιγμές τους μαζί ενώ είναι και σε μια ηλικία που διεκδικούν και περισσότερη ελευθερία. Γι’ αυτό και οι περιορισμοί εξαιτίας της πανδημίας τους καταπιέζουν πολύ παραπάνω απ’ ό,τι ίσως τα μικρότερα παιδιά.
Στο άγχος που συνοδεύει ούτως ή άλλως την εφηβεία, έρχεται να προστεθεί και αυτό εξαιτίας του Covid – 19 πόσω μάλλον που τώρα δεν έχουν και τους τρόπους που συνήθως επιστρατεύουν για να το αντιμετωπίσουν όπως π.χ. να βγουν έξω με τους φίλους τους. Το αδιέξοδο μεγαλώνει κατά την περίοδο του lockdown που αναγκάζονται να βρίσκονται κλεισμένοι στο σπίτι. Έτσι καταλήγουν να περνάνε ακόμα περισσότερες ώρες μπροστά σε μία οθόνη και στην προσπάθειά τους να ελέγξουν αυτό που συμβαίνει . Ας μην ξεχνάμε ότι σε αυτές τις ηλικίες τα παιδιά ανακαλύπτουν συνήθως τα social media των οποίων η χρήση μπορεί να αποδειχτεί ρίσκο αν δε γίνεται με βασικούς κανόνες ασφαλείας.
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να τα «ζορίσει» επίσης, καθώς ίσως τους φαίνεται πιο μονότονη και ανούσια.
Τι μπορείτε να κάνετε
Προσπαθήστε επίσης, ειδικά τώρα που δεν πηγαίνουν σχολείο, να έχουν μία ρουτίνα. Να κοιμούνται και να ξυπνάνε συγκεκριμένες ώρες έτσι ώστε να παραμένουν συνεπείς στα διαδικτυακά τους μαθήματα, να τρώνε υγιεινά, να καθιερώσουν ώρες μελέτης κ.ο.κ. διευκολύνοντάς τα όσο μπορείτε.
Μην τους γκρινιάζετε συνεχώς για το πόσο ακατάστατο είναι το δωμάτιό τους, ούτε για τις ώρες που τσατάρουν με τους φίλους τους (σκεφτείτε πόσο ανάγκη τους έχουν τώρα) και γενικά προσπαθήστε να δείξετε κατανόηση προτρέποντάς τα όμως να κάνουν και αυτά το ίδιο για εσάς. Μια γενναία συζήτηση με καλή διάθεση ίσως είναι απαραίτητη για να τα καταφέρετε.
Πείτε τους ότι καταλαβαίνετε πόσο δύσκολη είναι αυτή η φάση γι’ αυτούς αλλά ωθήστε τους να το δουν σαν μια εμπειρία από την οποία επίσης έχουν να μάθουν πολλά αφού θα τους βοηθήσει να εκτιμήσουν περισσότερο όσα έως τώρα θεωρούσαμε δεδομένα. Ενθαρρύνετέ τα να κινούνται όσο γίνεται και μέσα στο σπίτι ακόμα και αν το κάνουν μπροστά σε μια οθόνη. Αν π.χ. παίζουν βιντεοπαιχνίδια, προτείνετέ τους να πάρετε κάποιο που να έχει σχέση με ένα σπορ.
Και μην αμελείτε να τους αναθέτετε μικρές και μεγάλες πρωτοβουλίες για να ενισχύσετε το αίσθημα ανεξαρτησίας τους. Σε αυτές μπορείτε να συμπεριλάβετε και ενέργειες σχετικά με την κατάσταση που βιώνουμε. Π.χ. μπορείτε να τους ζητήσετε να σας δώσουν τις ιδέες τους για να κάνετε κάτι για τους παππούδες που εκ των πραγμάτων θα αισθάνονται πιο μοναχικά αυτή την περίοδο.
Αφήστε τα παιδιά να βγουν μετά το lockdown τηρώντας πάντα τα μέτρα ασφαλείας και με βάση τις οδηγίες των ειδικών. Εξηγήστε τους ξανά γιατί είναι τόσο σημαντικό να το κάνουν και πείτε τους ότι έχετε εμπιστοσύνη στην υπευθυνότητα και την ωριμότητά τους. Δείξτε τους ότι τα θεωρείτε πολύτιμους συμμάχους σε αυτόν τον αγώνα και μην τα βάζετε απέναντί σας.
Θυμηθείτε ότι…
– Ο τρόπος με τον οποίο κάθε παιδί θα βιώσει αυτή την παρατεταμένη περίοδο άγχους και ανησυχίας για όλους, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως την προσωπικότητά του, την ηλικία και την ωριμότητά του, το αν έχει αδέρφια, αλλά και την υποστήριξη που θα λάβει από το περιβάλλον του και τις ευκαιρίες που θα του δοθούν για να εκφράσει όσα σκέφτεται και αισθάνεται. Γι’ αυτό μην το αποπαίρνετε αν κλαίει, θυμώνει, αγχώνεται, φοβάται ή ξεσπάει με όλα αυτά που συμβαίνουν. Τα παιδιά με καταπιεσμένα συναισθήματα είναι πιθανό να εμφανίσουν αγχώδεις διαταραχές ή κατάθλιψη ακόμη και άλλες διαταραχές ψυχικής υγείας. Ακούστε με προσοχή αυτά που αισθάνεται και βοηθήστε το να επεξεργαστεί τα συναισθήματά του. Διαβεβαιώστε το ότι όλα όσα νιώθει είναι φυσιολογικά ρωτήστε το για ποιο λόγο φοβάται και εξηγήστε του ότι οι χειρότεροι φόβοι του είναι πολύ μακριά από το να γίνουν πραγματικότητα. Εσείς, με την ανοιχτή σας αγκαλιά, την ψυχραιμία και τη σταθερότητά σας θα το βοηθήσετε να αντιμετωπίσει και αυτό.
– Το άγχος σε αυτές τις συνθήκες είναι κοινή απειλή για τα παιδιά κάθε ηλικίας. Γι’ αυτό ο έλεγχος και η καταπολέμησή του πρέπει να είναι στην ημερήσια διάταξη της οικογένειας. Υιοθετήστε όσο μπορείτε πιο υγιεινές συνήθειες για όλους και τηρήστε τες χωρίς εξαιρέσεις. Π.χ. καθίστε όλοι μαζί για φαγητό, θεσπίστε κάποια ώρα για άσκηση αλλά και δραστηριότητες για διασκέδαση και εκτόνωση, βάλτε στιγμές χαλάρωσης μέσα στην ημέρα, κάντε μια διαδικτυακή επίσκεψη σε ένα ωραίο μουσείο ή δείτε μια θεατρική παράσταση online, ενθαρρύνετε τα παιδιά να προτείνουν πράγματα που θα ήθελαν να δοκιμάσουν και δείτε πως μπορείτε να τα προσαρμόσετε στις τρέχουσες συνθήκες κοκ. Αποφύγετε να ακούτε ειδήσεις ή να δείχνετε αγχωμένοι μπροστά τους και καθησυχάστε τα ότι όλα θα πάνε καλά.
– Μην απογοητεύεστε από τον εαυτό σας αν δεν μπορείτε πάντα να είστε το τέλειο πρότυπο για τα παιδιά σας ή αν οι συνθήκες στις οποίες ζούμε όλον αυτόν τον καιρό σας λυγίζουν. Κι εσείς είστε άνθρωποι και αυτό που ζούμε και έχει κρατήσει παραπάνω απ’ όσο ελπίζαμε και δεν είναι εύκολο για κανέναν. Προσπαθήστε για το καλύτερο που μπορείτε και σκεφτείτε ότι τα παιδιά ναι μεν σας έχουν ανάγκη όμως έχουν μια ιδιαίτερη ανθεκτικότητα και δύναμη που τα βοηθάει να ανακάμπτουν από καταστάσεις όπως αυτές που βιώνουμε..
Η Φωτογραφία είναι από το διαδίκτυο