Έρευνα: Αυξήθηκε το κάπνισμα μέσα στα lockdowns
Μαρία-Νίκη Γεωργαντά
Τα τελευταία 15 χρόνια η μείωση του καπνίσματος είναι εμφανής στην Ελλάδα και αποτυπώνεται στα ετήσια επίσημα δεδομένα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019, που είναι τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ένας στους τέσσερις Ελληνες από 15 ετών και πάνω έκανε χρήση καπνού, με το ποσοστό να είναι μειωμένο κατά 8,8% συγκριτικά με το 2014.
Εν μέσω πανδημίας, όμως, και τουλάχιστον για το 2021, η σταθερή μείωση των καπνιστών στη χώρα μας φαίνεται ότι ανακόπηκε, παρουσιάζοντας μικρή αύξηση. Τα επιστημονικά δεδομένα, μάλιστα, είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά, καθώς το κάπνισμα δρα επιβαρυντικά στη νόσηση με Covid-19, ενώ η long Covid εμφανίζεται πιο συχνά σε καπνιστές σε σχέση με μη καπνιστές.
Πιο αναλυτικά, όπως προκύπτει από έρευνα για την υγεία που πραγματοποίησε τον περασμένο Δεκέμβριο το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής σε συνεργασία με τη Metron Analysis, το 40% των ερωτηθέντων κάπνιζε το 2021 έναντι 36% το 2017. Η μικρή αυτή αύξηση δείχνει πιθανόν ότι το κάπνισμα αποτέλεσε… καταφύγιο εν μέσω γενικευμένου άγχους για την πανδημία και τα lockdowns.
Νέα καπνικά προϊόντα
Το τσιγάρο, πάντως, εξακολουθεί να μειώνεται στη χώρα μας και η τάση που υπάρχει σήμερα είναι τα νέα καπνικά προϊόντα. Ο ρυθμός αύξησης των θερμαινόμενων τσιγάρων είναι αξιοσημείωτος. Ειδικότερα, δεδομένα του Horizon 2020 EUREST-PLUS δείχνουν ότι η χρήση του θερμαινόμενου τσιγάρου στην Ελλάδα αυξήθηκε από 0,9% το 2016 σε 4% το 2018. Αυτά παρουσιάστηκαν από την Παρασκευή Κατσαούνου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος.
«Επίσης, καταγράφηκε διπλή χρήση καπνικών προϊόντων και μειωμένη αντίληψη κινδύνου. Στα καινούργια καπνικά προϊόντα χρησιμοποιείται, όπως και στο κλασικό τσιγάρο, η εισπνευστική οδός και, άρα, η πνευμονική κυκλοφορία, που οδηγεί σε ανάλογα επίπεδα νικοτίνης στο αίμα και, επομένως, εξάρτησης. Οι νέοι ηλικίας 15-24 ετών είναι πιο πιθανόν να αναφέρουν χρήση θερμαινόμενου τσιγάρου σε σχέση με τους άνω των 55 ετών», σημείωσε η κυρία Κατσαούνου.
Long Covid
Σύμφωνα με την ίδια, πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το σύνδρομο long Covid είναι πιο πιθανόν να εμφανιστεί σε καπνιστές από ό,τι σε μη καπνιστές. Στα προβλήματα που μπορεί να έχουν οι καπνιστές εάν νοσήσουν με κορονοϊό στάθηκε και η Ιωάννα Μητρούσκα, πνευμονολόγος, διευθύντρια ΕΣΥ Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΑΓΝΗ, αναφέροντας ότι οι καπνιστές έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν σοβαρή νόσηση από Covid-19, να παρουσιάσουν χειρότερη εξέλιξη της νόσου, να χρειαστούν νοσηλεία στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, να διασωληνωθούν, καθώς και να έχουν πολύ κακή έκβαση. Οπως προκύπτει από τα δεδομένα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, οι καπνιστές έχουν έως 1,4 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν σοβαρά συμπτώματα από τον κορονοϊό και έως 2,4 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εισαχθούν στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας και να χρειαστούν μηχανική αναπνευστική υποστήριξη ή ακόμα και να χάσουν τη ζωή τους.