Από την Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγο – Παιδοψυχολόγο

Και οι μεγάλοι φοβούνται
Οι φοβίες δεν είναι γνώρισμα μόνο των παιδιών καθώς και οι ενήλικες κουβαλάνε τις δικές τους. Τι κρύβουν όμως και υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστούν;

Δύο διαφορετικά πράγματα

Ο φόβος, που μπορεί να νιώσει κάθε άνθρωπος αν π.χ. κάποιος τον απειλήσει ή αν απλώς ακούσει ένα θόρυβο στη μέση της νύχτας είναι μια συναισθηματική αντίδραση που μπορεί να προκύψει φυσιολογικά σε όλους μας ανά περιπτώσεις.  Δυσάρεστο μεν ωστόσο απαραίτητο καθώς όπως πιθανόν έχετε ακούσει πολλές φορές είναι ο ενστικτώδης τρόπος μας να αντιληφθούμε μία απειλή ή ένα κίνδυνο φανταστικό ή πραγματικό  και να μπούμε σε επιφυλακή προκειμένου να την αποφύγουμε και να επιβιώσουμε.

Η φοβία από την άλλη είναι η εγκατάσταση ενός συγκεκριμένου φόβου σε μόνιμη βάση. Άλλο π.χ. να φοβηθούμε μία γάτα που πετάχτηκε ξαφνικά μπροστά μας και άλλο να φοβόμαστε τις γάτες μόνιμα και να τις αποφεύγουμε με κάθε τρόπο επί τούτου.

Η φοβία δηλαδή συνίσταται στον υπερβολικό μόνιμο φόβο που μπορεί να μας προκαλεί ένα ερέθισμα είτε το έχουμε μπροστά μας εκείνη τη στιγμή είτε όχι και το οποίο συνήθως δεν κρύβει κάποιον ιδιαίτερο κίνδυνο.

Συχνά μάλιστα οι φοβίες επηρεάζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τη ζωή ενός ανθρώπου αφού π.χ. μπορεί να μην ταξιδέψει ποτέ επειδή φοβάται το αεροπλάνο ή το καράβι. Ή μπορεί να φοβάται να καθίσει σε ένα πάρκο επειδή φοβάται τα ζώα που μπορεί να περνάνε από εκεί κ.ο.κ.  Οι φοβίες εντάσσονται στις αγχώδεις διαταραχές.

Για να πούμε ότι κάποιος έχει φοβία πρέπει να υπάρχει ένας υπερβολικός φόβος που εμμένει για πάνω από 6 μήνες (προκαλώντας έντονο άγχος και συχνά ακόμα και κρίσεις πανικού στην επαφή με το ερέθισμα) και το άτομο να αναγνωρίζει το πρόβλημα αλλά να μην είναι σε θέση να κάνει κάτι γι’ αυτό (μπορεί π.χ. να αποφεύγει συστηματικά την επαφή με την αιτία της φοβίας χάνοντας ευκαιρίες για να κάνει πράγματα που θα ήθελε).