Από την Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγο-παιδοψυχολόγο

Οι φωνές, τα κλάματα και οι ακραίες αντιδράσεις του παιδιού σας όταν θυμώνει ή όταν δεν του κάνετε τα χατίρια, σίγουρα δεν είναι το καλύτερό σας. Πολύ συχνά χάνετε την υπομονή σας, δεν ξέρετε πώς να φερθείτε και μετανιώνετε που για ακόμα μία φορά είτε ενδώσατε είτε ήσασταν πολύ σκληροί. Αναρωτιέστε αν υπάρχει μέση οδός, ένας τρόπος για να θέσετε τα ξεσπάσματά του υπό έλεγχο χωρίς να είστε ούτε απολύτως υποχωρητικοί ούτε υπερβολικά αυστηροί. Η απάντηση είναι ναι. Και στις γραμμές που ακολουθούν θα ανακαλύψετε τον καλύτερο τρόπο για να προετοιμαστείτε για την επόμενη φορά.
Για να το προλάβετε…
Είναι πάντα καλύτερα να προλαμβάνουμε παρά να θεραπεύουμε. Το ίδιο ισχύει και σε αυτή την περίπτωση. Για να προλάβετε τα ξεσπάσματα του παιδιού, μπορείτε να δοκιμάσετε τα εξής:
Αφήστε τα να πιστεύουν ότι έχουν τον έλεγχο. Μην πείτε π.χ. «έλα να πιεις την πορτοκαλάδα σου» αλλά «Τι προτιμάς; Χυμό πορτοκάλι ή ολόκληρο πορτοκάλι;»
Αναγνωρίστε τα καλά τους στοιχεία. Μην τους λέτε ότι είναι «κακά παιδιά». Πείτε τους μπράβο αν δείτε ότι καταφέρνουν κάτι ή ότι έστω προσπαθούν και γενικά ενθαρρύνετέ τα να δοκιμάζουν πράγματα και να αναπτύσσουν ταλέντα και δυνατότητες.
Βρείτε αντιπερισπασμούς. Αν πιστεύετε ότι κάτι μπορεί να προκαλέσει την υπερβολική αντίδραση του παιδιού, προσπαθήστε να του τραβήξετε την προσοχή σε κάτι άλλο και να το απομακρύνετε από το συγκεκριμένο ερέθισμα.
Μην «προκαλείτε την τύχη σας». Αν π.χ. ξέρετε ότι το παιδί σας είναι κουρασμένο, μην επιμένετε να μαζέψει μόνο τα παιχνίδια του . Αυτό βέβαια δεν πρέπει να γίνει συνήθεια.

Τι να κάνετε εκείνη την ώρα…
Κρατήστε την ψυχραιμία σας. Αν εκραγείτε κι εσείς, δε θα καταφέρετε τίποτα. Αντίθετα, θα νιώσετε ακόμα πιο άσχημα ενώ το παιδί μπορεί μεν να φοβηθεί και να σταματήσει αλλά αυτό είναι πραγματικά που θέλετε από τη σχέση σας μαζί του;
Προσπαθήστε να αντιπροτείνετε κάτι άλλο στην απαίτησή τους και πείτε τους ότι καταλαβαίνετε ότι μπορεί κάτι να μην τους αρέσει όμως σε αυτή την περίπτωση δεν μπορεί να γίνει κάτι άλλο. Είναι πολύ σημαντικό η στάση σας να αποπνέει σταθερότητα αλλά και ασφάλεια.
Αντιμετωπίστε την αιτία. Κάποιες φορές, ειδικά τα μικρότερα παιδιά, φέρονται έτσι επειδή π.χ. μπορεί να πεινάνε ή να νυστάζουνε. Ή μπορεί να αποζητάνε την προσοχή σας. Αξιολογήστε λοιπόν τον λόγο που μπορεί να κρύβεται πίσω από αυτή τη συμπεριφορά προτού προχωρήσετε στην αντιμετώπισή της. Αν π.χ. πεινάει, δώστε του ένα σνακ. Αν έχετε ώρα να ασχοληθείτε μαζί του, δώστε του σημασία.
Βρείτε ένα ήσυχο περιβάλλον. Ειδικά αν πρόκειται για μεγαλύτερα παιδιά, πείτε τους να μείνουν στο δωμάτιό τους μέχρι να ηρεμήσουν. Επίσης, αν κάτι τέτοιο συμβεί εκτός σπιτιού, απομακρύνετε το παιδί και αναζητήστε πιο ήρεμες συνθήκες που θα του δώσει την ευκαιρία να «καλμάρει».
Αν το παιδί φωνάζει δυνατά και κινδυνεύει να τραυματιστεί μείνετε εκεί μέχρι να πέσουν οι τόνοι. Κάποιες φορές μπορεί να βοηθήσει αν το αφήσετε για λίγο μόνο του στο χώρο (εφόσον δεν κάνει επικίνδυνες ενέργειες) και δεν γίνεστε θεατής αυτής της αντίδρασής του.
Μην ενδίδετε σε παράλογες απαιτήσεις. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν ότι υπάρχουν όρια που δεν επιτρέπεται να ξεπεραστούν.

…και τι να μην κάνετε
Μην υποτιμάτε τα συναισθήματά τους. Μπορεί για εσάς να φαίνεται αστείο ότι δεν του πήρατε για παράδειγμα παγωτό, για ένα παιδί όμως αυτό μπορεί να είναι κάτι σοβαρό. Μην του λέτε λοιπόν «πώς κάνεις έτσι για ένα παγωτό» ούτε να γελάτε ή να κοροϊδεύετε και να ειρωνεύεστε γιατί θα το μεταφράσει ως αδιαφορία για τις ανάγκες και τις επιθυμίες του από μέρους σας.
Μην του λέτε ψέματα για να σταματήσει. Μπορεί μία στο τόσο να του λέτε ότι το μαγαζί με τα παιχνίδια είναι κλειστό αλλά κάποτε πρέπει να καταλάβει για ποιο λόγο δεν μπορείτε να αγοράζετε συνέχεια τα παιχνίδια που ζητάει. Επίσης, κάποτε θα αντιληφθεί και ότι του λέτε ψέματα και αυτό μπορεί να κλονίσει την εμπιστοσύνη που σας έχει.
Μην του λέτε πώς να νιώσει. «Μη θυμώνεις», «δεν καταλαβαίνω γιατί δεν μπορείς να ηρεμήσεις» και άλλες τέτοιες υποδείξεις γιατί στην ουσία «ευνουχίζουν» το παιδί και του περνάνε το μήνυμα ότι δεν έχει δικαίωμα να εκφράζει τα συναισθήματά του. Είναι καλύτερα λοιπόν να του πείτε «καταλαβαίνω ότι θύμωσες αλλά δε θέλω να μιλήσουμε προτού ηρεμήσεις».
Μην το εκβιάζετε συναισθηματικά. «Γιατί με στεναχωρείς;», «Θέλεις να κλαίει η μανούλα;» Τέτοιες ατάκες, που δυστυχώς όλοι λίγο πολύ έχουμε πει γιατί έτσι έχουμε μάθει, φορτώνουν το παιδί με ενοχές χωρίς λόγο. Δεν πρέπει να βαραίνουμε τα παιδιά με την ευθύνη των δικών μας συναισθημάτων. Επίσης, με αυτήν την τακτική, πιθανότατα το παιδί θα σκέφτεται για καθετί ,τι αντίκτυπο μπορεί να έχει σ’ εσάς με αποτέλεσμα να σταματήσει να εκφράζεται ανοιχτά, να σας κρύβει πράγματα κοκ.

Μετά την «καταιγίδα»
Φροντίστε μετά την όποια «διένεξη» με το παιδί, ακόμα κι αν τη θεωρείτε αμελητέα, να επέρχεται πάντα η συμφιλίωση. Το παιδί πρέπει να νιώσει αποδεκτό και ασφαλές πέρα από κάθε αμφιβολία. Πείτε του πόσο εκτιμάτε το ότι ηρέμησε, πόσο σημαντικό είναι που τελικά διαχειρίστηκε τον θυμό του όχι μόνο για εσάς αλλά και για το ίδιο και εξηγήστε του γιατί θέτετε τα όρια που θέτετε. Και φυσικά αγκαλιάστε το και δείξτε του ότι η αγάπη σας είναι πάντα δεδομένη και δεν πρέπει ποτέ να φοβάται ότι θα τη χάσει.

Η Φωτογραφία είναι από το διαδίκτυο.