Από την Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγο – Παιδοψυχολόγο

H διαταραχή πανικού είναι μια από τις πιο συχνές αγχώδεις διαταραχές. Eκδηλώνεται αιφνίδια, απρόβλεπτα και ανεξέλεγκτα, με επαναλαμβανόμενα επεισόδια έντονου φόβου κάτω από συνθήκες που δεν τον δικαιολογούν. Είναι μια τρομακτική και οδυνηρή εμπειρία και συχνά προκαλεί σημαντική ανησυχία μήπως ξαναπαρουσιαστεί.

Πολλά παιδιά και έφηβοι μπορεί να εμφανίσουν μία φορά μόνο κρίση πανικού. Στους νέους υπάρχει η τάση να αναφέρουν τα σωματικά συμπτώματα που συνοδεύουν τις κρίσεις πανικού παρά τα ψυχολογικά.

Τα παιδιά με κρίση πανικού μπορεί να φαίνεται ότι ξαφνικά φοβούνται ή είναι αναστατωμένα χωρίς ωστόσο να μπορούν εύκολα να το εξηγήσουν.

Τα συμπτώματα
H κρίση πανικού διαρκεί τουλάχιστον 10 λεπτά και οι έφηβοι παρουσιάζουν τα εξής συμπτώματα:

• επαναλαμβανόμενα επεισόδια φόβου ή σωματικής δυσφορίας 

• σωματικά συμπτώματα όπως ταχυπαλμία, εφίδρωση  δύσπνοια ή αίσθημα πνιγμού αστάθεια στο περπάτημα  ζαλάδα, τάση λιποθυμίας  τρέμουλο  ναυτία  πόνο στο στήθος, μουδιάσματα ή «τσιμπήματα»  την αίσθηση ότι πνίγονται 

• ψυχολογικά συμπτώματα ή ανησυχίες όπως φόβο απώλειας ελέγχου φόβο ότι είναι τρελοί φόβο του θανάτου ότι τους συμβαίνει κάτι εξωπραγματικό  ότι δεν είναι ο εαυτός τους αλλά ένα τρίτο πρόσωπο 

• επίμονη ανησυχία μήπως τους ξανασυμβεί • φόβο εγκλωβισμού σε μέρη ή καταστάσεις όπως το αυτοκίνητο, υπερβολική κίνηση στον δρόμο, τα εμπορικά κέντρα, τα θέατρα, τα τρένα κ.ά.

• δυσκολία να εξηγήσουν τη συμπεριφορά τους

• χαμηλή αυτοεκτίμηση, απομόνωση από τους συμμαθητές τους ή απροθυμία να συμμετά-σχουν σε δραστηριότητες.

Αντιμετώπιση

Eίναι απολύτως απαραίτητο οι γονείς να αναζητήσουν επαγγελματική βοήθεια. Οι ψυχολογικές παρεμβάσεις έχουν πολύ καλά αποτελέσματα. Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία καθώς και η συμβουλευτική συνήθως επιλέγονται.
Τις περισσότερες φορές το αγόρι ή το κορίτσι ανταποκρίνεται πολύ καλά στην ψυχοθερα-πεία και μαθαίνει να αναπτύσσει εναλλακτικές αντιδράσεις σε εκείνο το ερέθισμα που το πανικοβάλλει. Σε κάποιες περιπτώσεις και έπειτα από προσεκτική αξιολόγηση ίσως χρειάζεται και χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής.

Τι σας προτείνω

• Ο έφηβος έχει ανάγκη την υποστήριξη και την κατανόησή σας. 

• Ενημερωθείτε αναλυτικά για το πρόβλημα και καθησυχάστε το παιδί, λέγοντάς του ότι με την κατάλληλη βοήθεια θα το ξεπεράσει.

• Eξηγήστε του ότι κατανοείτε πως όσα νιώθει είναι όντως τρομακτικά.

•Διαβεβαιώστε το κατηγορηματικά ότι αυτά δεν απειλούν τη ζωή του. Θα ωφεληθεί αν συνειδητοποιήσει ότι η κρίση είναι εξαιρετικά δυσάρεστη αλλά δεν θα το σκοτώσει.

• Bεβαιωθείτε ότι το παιδί δεν δοκιμάζει ναρκωτικά ή αναβολικά. Oι ουσίες αυτές πολλές φορές προκαλούν κρίσεις πανικού χωρίς να υπάρχει η αντίστοιχη διαταραχή.

• Διερευνήστε μήπως υπάρχει οργανικό πρόβλημα όπως με τον θυρεοειδή κ.ά.· γι’ αυτό τον λόγο απευθυνθείτε στον οικογενειακό σας γιατρό ώστε να αποκλείσει κάποια παθολογικά αίτια που ενδεχομένως προκαλούν συμπτώματα παρόμοια με τη διαταραχή πανικού.