Η 42χρονη Μαρία, οδοντίατρος, με επισκέφθηκε με τον σύζυγό της, τον 43χρονο Ηλία, μηχανικό, με πρωτοβουλία της ίδιας. Ο γάμος τους μετρά 13 χρόνια και έχουν αποκτήσει ένα κορίτσι, την 11χρονη σήμερα Αλεξάνδρα. Το ζευγάρι βρίσκεται σε ένα σοβαρό δίλημμα: να χωρίσει ή όχι. Η Μαρία εκφράζει μεγάλη δυσαρέσκεια για τον σύζυγό της. Τον χαρακτηρίζει ατομιστή και τον κατηγορεί ότι δεν ασχολείται καθόλου μαζί της ούτε συμμετέχει στο μεγάλωμα της Αλεξάνδρας. Όταν γυρίζει στο σπίτι, κάθεται κατευθείαν στον υπολογιστή και δεν ανταλλάσσουν κουβέντα παρά μόνο για τα απαραίτητα. Η Μαρία νιώθει ότι δεν επικοινωνούν και ότι η σεξουαλική τους ζωή, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «πάει από το κακό στο χειρότερο». Ο σύζυγός της της αναγνωρίζει ότι έχει δίκιο σε πολλά και δεν θέλει να χωρίσουν, γιατί την αγαπά και δεν μπορεί να φανταστεί τη ζωή του μακριά της. Το θέμα όμως είναι ότι, παρόλο που κάθε φορά της υπόσχεται ότι θα αλλάξει, έπειτα από μερικές μέρες επανέρχεται στην πρότερη συμπεριφορά του, γίνεται απόμακρος και αδιάφορος. Η κατάσταση έχει φθάσει στα όριά της. Η Μαρία νιώθει τελείως απογοητευμένη από τον άνδρα της και θεωρεί ότι, ενώ η ίδια έχει κάνει υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, εκείνος δεν ακολουθεί. Είναι δύσπιστη πλέον σε κάθε νέα προσπάθειά του και αναρωτιέται αν πρέπει να του δώσει άλλη μια ευκαιρία για χάρη του παιδιού της ή να προχωρήσει στο διαζύγιο. Είναι δυνατό να αλλάξει ως άνθρωπος και να αναλάβει περισσότερες πρωτοβουλίες; Ακόμα κι όταν ζήτησαν τη βοήθειά μου, ο Ηλίας ακολούθησε παθητικά. Από την άλλη, η Μαρία γνωρίζει ότι το διαζύγιο δεν είναι κάτι εύκολο κι απλό. Μεταξύ άλλων την απασχολεί η οικονομική της κατάσταση. Το σπίτι όπου μένουν είναι του συζύγου κι έτσι εκείνη θα χρειαστεί να νοικιάσει κάπου αλλού. Βέβαια διαθέτει κάποιο εισόδημα, αλλά μόνη της πλέον θα μπορέσει να τα καταφέρει και να αντεπεξέλθει οικονομικά;
Είναι προβληματισμοί που αφορούν πολλές οικογένειες.
Να επισημάνουμε ότι οι περισσότεροι γονείς δεν παίρνουν αβασάνιστα την απόφαση ότι «δεν πάει άλλο». Συχνά ταλανίζονται από αμφιβολίες μέχρι την τελευταία στιγμή και πολλές φορές κατατρύχονται από ενοχές ή φόβο μήπως η απόφασή τους είναι λανθασμένη.
Το ερώτημα που τους απασχολεί ακόμα και προτού οδηγηθούν στις τελικές υπογραφές είναι μήπως δεν εξαντλήθηκαν όλα τα περιθώρια και παίρνουν βεβιασμένα μια τόσο σοβαρή απόφαση, με οδυνηρές επιπτώσεις στους ίδιους αλλά και στα παιδιά τους.
Η αλήθεια είναι ότι, με εξαίρεση τους βίαιους, κραυγαλέα αποτυχημένους γάμους, η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι καθόλου απλή. Υπάρχουν μάλιστα χωρισμένοι οι οποίοι αναρωτιούνται για την ορθότητα της απόφασής τους ακόμα και 10 χρόνια μετά τη λύση του γάμου τους.
Ορισμένες μελέτες επιβεβαιώνουν ακόμα περισσότερο τον προβληματισμό τους, καθώς αποδεικνύουν ότι, πράγματι, το διαζύγιο δεν αποτελεί πανάκεια για όλους τους «δυστυχισμένους συζύγους», ειδικά όταν η δυσαρέσκειά τους δεν οφειλόταν στη συζυγική ιδιότητα, αλλά σε κάποιο άλλο προσωπικό τους πρόβλημα.
Τι να έχετε υπόψη σας προτού πάρετε την απόφαση
Διερευνήστε τους λόγους που οδήγησαν τον γάμο σας σε κρίση και σκεφθείτε ή συζητήστε με τον/τη σύντροφό σας τις αμοιβαίες προσπάθειες που θα απαιτηθούν για να συνεχιστεί η σχέση σας. Η συναισθηματική φόρτιση δεν εισηγείται λύσεις ούτε βοηθά στην εφαρμογή τους.
Ο γάμος είναι ουσιαστικά ένα συμβόλαιο στο οποίο μεταξύ άλλων οι δύο σύζυγοι συμφωνούν σε κάποιες γενικές αρχές, προτάσσοντας το καλό της οικογένειας. Αυτό τηρείται στη δική σας οικογένεια;
Εξετάστε αν εσείς και ο/η σύντροφός σας έχετε κοινές επιδιώξεις και στόχους
Διερευνήστε αν υπάρχουν περιθώρια να ξανανιώσετε χαρά με κοινά όνειρα ή δραστηριότητες. Σε περίπτωση που συμφωνήσετε σε αμοιβαίες υποχωρήσεις, ο γάμος μπορεί να διασωθεί.
Πολλές φορές σ’ έναν «κακό γάμο» δεν φταίει η λανθασμένη επιλογή συντρόφου, αλλά το γεγονός ότι οι άνθρωποι με το πέρασμα του χρόνου αλλάζουν σε σημαντικό βαθμό. Έρχονται συχνά στην επιφάνεια κάποιες ανάγκες που παλιότερα ήταν λιγότερο σημαντικές ή παρουσιάζονται νέες. Οι αλλαγές αυτές σημαίνουν ότι, για να είναι βιώσιμος ο γάμος, το ζευγάρι θα πρέπει να επαναδιαπραγματευθεί τη σχέση του.
Αν κάθε συζήτηση που κάνετε καταλήγει σε καβγά ή διαφωνία, ακόμα κι όταν αφορά κάτι ασήμαντο, τότε είναι φανερό ότι στη σχέση σας έχει συσσωρευθεί αρκετή εχθρότητα. Θα πρέπει με συνεννόηση και προσπάθεια να απαλείψετε την οργή. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, προτού προχωρήσετε στη λύση του γάμου σας, θα ήταν ίσως χρήσιμο να αναζητήσετε βοήθεια από ειδικό ψυχολόγο ή ψυχίατρο που ασχολείται με ζευγάρια.
Αν κάποιος από τους δύο δημιούργησε εξωσυζυγική σχέση, βάλτε όσο μπορείτε στην άκρη τη δικαιολογημένη οργή που νιώθετε για την προδοσία και αναλογιστείτε τι συνέβη. Συχνά η εξωσυζυγική σχέση είναι απλώς η κορωνίδα της μακροχρόνιας κακής επικοινωνίας μεταξύ του ζευγαριού. Αν έχετε περιθώρια και οι δύο να βελτιώσετε την επικοινωνία σας, τότε έχετε και περιθώρια να σώσετε τον γάμο σας
Αν αισθάνεστε ερωτευμένοι με ένα άλλο πρόσωπο, είστε βέβαιοι ότι μοιράζεστε μαζί του κάτι τόσο ουσιαστικό και μακρόπνοο, ώστε να στερηθείτε την οικογένειά σας; Μπορείτε να φανταστείτε το πρόσωπο αυτό 5 χρόνια μετά, στον ρόλο του/της συζύγου σας; Ανταποκρίνεται σ’ αυτόν τον συντροφικό ρόλο;
Εάν η εικόνα φαντάζει τέλεια, θυμηθείτε πώς φάνταζε στα μάτια σας στον αντίστοιχο ρόλο ο/η σημερινός/ή σύζυγός σας. Μήπως και η δική του/της εικόνα φάνταζε άλλοτε εξίσου τέλεια; Εάν ναι, ίσως πρέπει να επανεξετάσετε τα κίνητρά σας.
Εάν ο/η σύζυγος επιζητά συστηματικά επιφανειακές εξωσυζυγικές σχέσεις επειδή ουσιαστικά δεν αντέχει τις ευθύνες της δέσμευσης, τότε δεν υπάρχουν περιθώρια διάσωσης του γάμου. Αν σκέφτεστε να υποχωρήσετε και να αναλάβετε εσείς εξ ολοκλήρου όλες τις ευθύνες, ώστε ο/η σύζυγος να μην επιβαρύνεται στο παραμικρό, αργά ή γρήγορα αυτή η μονομερής υποχώρηση θα εξαφανίσει τον αλληλοσεβασμό και ουσιαστικά θα καταργήσει τη σχέση.
Όταν η κακή επικοινωνία στο ζευγάρι γίνεται καθεστώς, ο πατέρας και η μητέρα παύουν να ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στον γονεϊκό τους ρόλο. Αναπόφευκτα αναλώνονται στα καθαρά προσωπικά τους ζητήματα και παραμελούν άθελά τους τα παιδιά. Παράλληλα, η ψυχρή μεταξύ τους σχέση και η εριστικότητά τους δεν προσφέρουν στα παιδιά θετικό πρότυπο για τις μελλοντικές τους σχέσεις. Σ’ αυτή την περίπτωση, το διαζύγιο ίσως αποτελεί την καλύτερη λύση.
Απόσπασμα